فیزیوتراپی- فیزیوتراپیست (شهرستان آمل)

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (CNS & PNS)

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

+ نوشته شده در سه شنبه بیست و هشتم اردیبهشت ۱۳۸۹ ساعت 0:44 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار |

تشكيلات مشبك (Reticular Formation)

تشکیلات مشبک مغزی

رتیکولار فورمیشن

تشكيلات مشبك قسمتى از ساقه مغزى است كه دو خصوصيت ويژه زير را داراست:

1- نورونهاى آن به صورت هسته وجود ندارد؛ اما مجموعه اى از نورونها هم اكنون مشاهده گردیده و به عنوان «هسته هايى» نامگذارى شده اند.

2- دسته هاى فيبرها به صورت راه هاى مشخصى وجود ندارد بلكه به صورت شبكه درهمى وجود دارند كه «مشبك» ناميده شده است. نورونها با فيبرها آميخته شده اند.

تصویر ذیل:

تشكيلات مشبك خصوصيات اضافى زير را نيز دارد:

1- در عمق ساقه مغزى قرار دارد.

2- نورونها و فيبرها الگويى منتشر از سيناپسها را دارند.

3- مسيرهاى ارتباطى، پلى سيناپتيك هستند و تشريح آناتوميك آنها مشكل است، گرچه به صورت اجزاى صعودى و نزولى تشخيص داده شده اند.

4- تحريك نورونهاى يك طرف ساقه مغزى موجب پاسخهاى سوماتيك و

احشايى دو طرفه مى شود.

تشكيلات مشبك دو عمل مهم انجام مى دهند:

1- در ارتباط با هوشيارى است (چرخه خواب و بيدارى)

2- بر فعاليتهاى حركتى سوماتيك و احشايى اثر مى گذارند.

در سراسر تشكيلات مشبك (R.F) هم نورونهاى حركتى و هم نورونهاى حسى به طور مخلوط قرار گرفته اند و اندازه آنها از بسيار كوچك تا بسيار بزرگ تغيير مى كند. نورونهاى كوچك كه بيشترين تعداد را تشكيل مى دهند،داراى آكسونهاى كوتاهى هستند كه ارتباطات متعددى در داخل خود تشكيلات مشبك ايجاد مى كنند. نورونهاى بزرگ به طور عمده از نظر عمل حركتى بوده و آكسون آنها معمولاً بلافاصله به دو شاخه تقسيم مى شود و يك شاخه به طرف پايين يعنى به طرف نخاع رفته و شاخه ديگر به طرف بالا يعنى به طرف تالاموس يا ساير مناطق قاعده اى ديانسفال يا مخ سير مى كند. آكسونهايى كه وارد نخاع مى شوند به كنترل حركات محورى و كمربندى يعنى حركات تنه، گردن، شانه، خاصره و قسمتهاى ابتدايى اندامها كمك مى كنند. از طرف ديگر، فيبرهاى عصبى كه به داخل ديانسفال و مخ مى روند،نقش مهمى در كنترل فعاليت كلى مغز يا فعاليت قسمتهاى مجزايى از مغز بازى مى كنند. اين فيبرها به ويژه نقش بارزى در كنترل بيدارى و خواب دارند.

فيبرهاى آوران به تشكيلات مشبك

منبع فيبرهاى آوران گسترده است. اين فيبرها همگرايى اطلاعات از منابع گسترده بر روى تشكيلات مشبك را نشان مى دهند که شامل:

1-هسته های وستیبولار

2-هسته های تالاموس و هیپوتالاموس

3-از سیستم حرکتی که عبارتنداز:جسم مخطط و قشر حرکتی(فیبرهای کورتیکورتیکولار)

4-بخش های مختلف سیستم لیمبیک

5-کالیکولوس فوقانی ازطریق فیبرهای تکتواسپاینال(از سیستم بینایی)

6-هسته نخاعی عصب پنجم و هسته منزوی

7-تیغه های پنجم و هفتم نخاع(ازطریق فیبرهای اسپاینورتیکولار و شاخه های جانبی راههای صعودی)

8-شاخه های جانبی آکسون های سیستم شنوایی

مسير آكسونهاى تشكيلات مشبك

فيبرهاى وابران به مناطق متعدد سيستم عصبى مركزى (CNS) مى روند و بر اعمال زير اثر مى گذارند:

1- كنترل لوكوموتور لحظه اى

2- تثبيت هموستاز

3- تثبيت ريتم دوره خواب و بيدارى

تشكيلات مشبك (R.F) كنترل لوكوموتور لحظه اى را از طريق ارتباط با بخش هاى زير انجام مى دهد:

1- نخاع، به وسيله فيبرهاى رتيكولواسپاينال

2- مخچه، به وسيله فيبرهاى رتيكولوسربلار

3- مغز ميانى، به وسيله هسته قرمز و ماده سياه

4- ديانسفالون، به وسيله مركز ساب تالاميك

5- تلانسفالون، به وسيله جسم مخطط و قشر مخ

منبع:

از کتاب ساختار و عملکرد سیستم عصبی-عضلانی به ترجمه و تدوین نویسنده وبلاگ(فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار).چاپ فجر.بهار ۱۳۸۵

منابع (References)

-نراقى،محمد على؛ حاجى حسينى، داود.ترجمه: نوروآناتومى W.C. Wongck.انتشارات جعفرى.

-شادان، فرخ.ترجمه: فيزيولوژى پزشكى پرفسور آرتورگايتون. جلد دوم، انتشارات شركت سهامى چهر.

-میناگر،علیرضا و وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پرفسور فیتزجرالد.انتشارات دانش پژوه.

منبع شکل:

http://thebrain.mcgill.ca/

*استفاده از مطالب فقط در صورت ذکر منبع مجاز است.

طبقه بندی مطالب وبلاگ فیزیوتراپی

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (CNS & PNS)

فیزیوتراپی و کاربردهای آن

برچسب‌ها: تشکیلات مشبک چیست, دستگاه عصبی, ساقه مغزی, Reticular Formation

+ نوشته شده در یکشنبه بیست و ششم اردیبهشت ۱۳۸۹ ساعت 20:45 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار |

سندرم تونل مچ دستی (سندرم تونل کارپ) یا CTS

سندرم تونل کارپ

کارپال تونل سندرم

سندرم مجرای مچ دست

اهمیت فیزیوتراپی در نظام سلامت

سندرم تونل مچ دستی یک مشکل شایع در ناحیه ای از مچ دست است که در ارتباط با عوامل مختلفی ایجاد می گردد.شکستگی ها،دررفتگی ها،تومورها،برخی از بیماری ها(مثلا دیابت یا اختلالات تیروئید) و انجام فعالیت های تکراری در ناحیه مچ دست،از مواردی هستند که باعث درگیری عصب مدین در قسمت خاصی از مچ دست می گردند.سندرم تونل مچ دستي(carpal tunnel syndrome)،بيماري رنج‌آور و ناتوان كننده‌اي است كه در اثر افزايش فشار داخل كانال مچ دستي ايجاد شده و در نتيجه آسيب به عصبي كه از داخل كانال رد ميشود (عصب مديان ) رخ ميدهد.اگر به هر علتی از جمله استفاده بيش از حد از مچ دست،فشار کانال ناحیه مچ افزايش يابد،منجر به كاهش خون رساني به عصب در اثر تنگي عروق شده و مجموعه‌اي ازعلائم و نشانه‌ها را پديد مي آورد كه مشخص كننده سندرم کانال مچ دستی(CTS)است.

تصویر ذیل:

اين سندرم در افراديكه از دستهايشان استفاده زيادي بعمل مي آورند بيشتر ديده ميشود بعنوان مثال جانبازاني كه دچار قطع نخاع پشتي يا كمري هستند و يا بعلت قطع اندامهاي تحتاني شان نياز به استفاده بيش از حد از دستها جهت حركات جابجائي و انتقالي دارند بطور شايعي دچار سندرم ميشوند.

ساختمان تونل مچ دستي

ديواره‌هاي اين تونل از استخوانچه‌هاي مچ دست تشكيل شده است. (دو استخوانچه در سمت داخل، دو استخوانچه در سمت خارج و دو استخوانچه كف تونل را تشكيل ميدهد) سقف تونل كه در امتداد كف دست در ناحيه مچ ديده ميشود از جنس ليگامان بوده و ادامه فاسياي ناحيه ساعد مي باشد. عصب مديان به همراه 9 تا 10 تاندون از داخل اين تونل رد ميشوند (تصویر زیر)

هشت تاندون مربوط به عضلات خم كننده سطحی و عمقي انگشتان بوده و يك تاندون متعلق به عضله خم كننده دراز انگشت شست(F.P.L) و گاهي نيز تاندون مربوط به عضله خم كننده راديال مچ دست نيز از داخل تونل رد ميشود. مشخص ميشود كه عصب مديان در ميان تاندونهاي فوق در فضاي نسبتا” تنگي قرار داشته و به سمت كف دست و انگشتان ادامه مسير مي دهد.

شکل زیر:

فاكتورهاي خطر در ايجاد سندرم تونل مچ دستي

1-سنين ميانسالي و بيشتر 60-30 سالگي

2-برخي مشاغل كه از حركات تكراري و شديد مچ دست استفاده زيادي مي برند. همچون تايپيست، پيانيست‌ها، ويلچرسواران و استفاده ناصحيح از عصا و ....

3-در زنان 4-3 برابر بيشتر از مردان رخ ميدهد و گمان مي رود تا حدودي به حرفه و شغلهاي خاص آنها مربوط شود.

4-گاهي بصورت خانوادگي ديده مي شود.

5-دست غالب معمولا” بيشتر درگير ميشود و اگر دو طرفه باشد علائم معمولا” در دست غالب شديدتر است.

6-بيماران دچار ديابت ، نقرس، آرتريت روماتويئيد، كم كاري تيروئيد و ....

7-گاهي در دوران حاملگي و معمولا” در سه ماهه سوم رخ مي دهد و اكثرا” پس از زايمان خوب مي شود.

۸-تومورهای ناحیه مچ دست

علائم سندرم تونل مچ دستي

بيماران اكثرا” از خواب رفتگي ،‌بي حسي و گزگز و مورمور يا سوزن سوزن شدن انگشتان در قلمرو عصب دهي عصب مديان (شكل 2 ) شكايت دارند. بسياري از بيماران نيز از درد مچ دست در شب يا پس از كارزياد با دست يا انگشتان شاكي هستند و يا از خواب رفتن شديد دست و انگشتان توام با درد و ناراحتي شبانه كه منجر به بيدار شدن از خواب ميشود رنج مي برند به حدي كه مجبورند با تكانهاي مكرر دست و يا مالش آن، اين احساس ناراحتي را موقتا” رفع نموده و مجددا” بتوانند بخوابند.

در موارد پيشرفته بيماري، ضعف انگشتان شست و اشاره توام با لاغري عضلات مربوطه رخ ميدهد و منجر به سقوط اشياء از دست مي گردد. در پاره‌اي موارد بيمار از درد ساعد، آرنج يا شانه به تنهائي ، ممكن است شاكي باشد و يا درد مچ دست ممكن است به هر منطقه‌اي از اندام فوقاني ( از گردن تا نوك انگشتان) ارجاع داده شود زيرا عصب مديان از ريشه‌هاي عصبي گردن C6 تا T1 عصب دريافت مي كنند.

نشانه‌هاي باليني سندرم تونل مچ دستي

1-ممكن است كاهش حس لمس در محدوده عصب دهي عصب مديان مشاهده شود اما عليرغم شكايات حسي بيمار اغلب در مراحل اوليه بيماري در معاينه قابل كشف نيست.

2-نشانه فالن: اگر مچ هر دو دست را در حالت كاملا” خم شده ازپشت بهم وصل كنيم و بمدت حداكثر 60 ثانيه نگهداريم چنانچه در انگشتان مربوط به محدوده عصب مديان گزگز، مورمور، سوزن سوزن شدن يا كرختي و بي‌حسي ايجاد شود، تست مثبت مي باشد.

3-نشانه تينل: اگر بوسيله نوك انگشت اشاره روي تونل مچ دستي بيمار ضربات ملايمي بصورت دق كردن وارد كنيم و در محدوده انگشتان عصب مديان ايجاد علائم گزگز و مورمور يا سوزن سوزن شدن يا احساس برق گرفتگي بوجود آيد مثبت تلقي ميشود.

4-تست فشار روي عصب مديان ( تست دور كان): چنانچه بمدت حداكثر 60 ثانيه روي تونل مچ دستي فشار ملايمي وارد كنيم و علائم گزگز و مورمور يا بي حسي يا سوزن سوزن شدن و كرختي در انگشتان مربوط به عصب مديان ايجاد شود تست مثبت مي باشد.

5-ضعف عضلات ناحيه كف دستي انگشت شست بهمراه تحليل و لاغر شدگي اين عضلات در موارد شديد و طول كشيده اين سندرم ديده ميشود.

تشخيص كلينيكي سندرم تونل مچ دستي

اين سندرم بخاطر علائم و نشانه هاي خاص خود، تشخيص كلينيكي دارد ليكن اكثرا” در مراحل اوليه بيماري ، در معاينه فيزيكي هيچ علامتي ممكن است يافت نشود در اين حالت تشخيص بايد بر اساس حضور علائم و فاكتورهاي خطر صورت گرفته و توسط بررسي هدايت عصبي (نوار عصب و عضله ) تاييد تشخيص صورت پذيرد.

تاييد تشخيص كلينيكي سندرم تونل مچ دستي

قابل اعتماد ترين و بهترين وسيله براي ارزيابي وضعيت عملكردي عصب مديان، استفاده از الكترود ياگنوز يا نوار عصب و عضله مي باشد كه اهميت زيادي در تشخيص ،‌تعيين پيش آگهي و وضعيت آينده عصب و تصميم گيري صحيح درماني،رد كردن ساير مشكلات اعصاب محيطي و يا درگيري ريشه هاي عصبي گردني و مشخص شدن شدت درگيري عصب مديان دارد.

درمان سندرم تونل مچ دستي

1-استراحت نسبي در ناحيه مچ در موارد جديد و خفيف كه گاهي موجب بهبودي ميگردد.

2-درمان حمايتي شامل استفاده از اسپلينت مچ دستي ( Wrist Splint ) ميباشد كه بايد دفت كرد در ناحيه مچ دستي هيچگونه انحنايي چه در جهت كف دست يا بطرف پشت دست نداشته باشد ( حداكثر زاويه قابل قبول 10 درجه زاويه در مچ دست به سمت پشت دست ميباشد ) . توصيه ميشود بمدت 3 هفته بطور مداوم بسته شود و تنها بهنگام شستشو باز شود يا بمدت 6 هفته هر شب طي خواب استفاده شود. بهترين پاسخ درماني به اسپيلنت در سه ماه اول شروع علائم است در صورت مزمن شدن بيماري اگر يك ماه از مصرف مداوم اسپيلنت گذشت و علائم فروكش نكرد بايد از روشهاي ديگر درماني استفاده كرد.

3-درمان دارويي: استفاده از داروهاي مسكن غير كورتوني يا كورتوني گاهي مفيد است اما در بين آنها موثرترين روش تزريق كورتون بداخل كانال مچ دستي ميباشد.

4-توانبخشي(فیزیوتراپی و کاردرمانی) بوسيله حركات كششي هر دو جهت در مچ دست بوسيله دست سالم بهمراه حركات ورزشي تقويت عضلات ساعد و مچ زير نظر متخصص، از مهمترين نكات جلوگيري از عود سندرم مي باشد.

5-درمانهاي فيزيكي بوسيله مداليته هاي فيزيوتراپي از جمله اولتراسوند،TENS ، ليزر كم توان، جزء بي ضررترين درمانها محسوب مي شود.

6-جراحي در مواردي كه درمان هاي ديگر بي نتيجه بوده‌اند يا شدت بيماري بسيار زياد باشد اعمال مي گردد(شکل زیر).

عوارض ناشي از عدم درمان سندرم تونل مچ دستي

سندرم تونل مچ دستي كه درمان نشده باشد گاهي منجر به آسيب دائمي عصب مديان شده (برخي يا همه رشته‌هاي عصبي از بين ميروند) و در نتيجه اختلال حسي يا حركتي دائمي بوجود مي آيد و لذا توجه به اين نكته بسيار مهم است و هرگز نبايد اجازه داد كه اختلال عصب منجر به ضايعه دائمي عصب گردد.

عوارض ناشي از درمان در سندرم تونل مچ دستي

در صورت استفاده از مسكن‌هاي خوراكي غير كورتوني يا كورتوني، عوارض گوارشي، كليوي و كبدي و ... ممكن است ظاهر شوند.

در صورت تزريق موضعي كورتون عوارض بصورت تغييرات پوستي ( بي رنگ شدن و نازك شدن پوست ناحيه تزريق )، پارگي تاندون، آسيب به عصب و ... وجود دارد.

عوارض ناشي از جراحي ناشايع بوده معهذا بيش از همه احتمال دارد عمل قطع ليگامان پوشاننده سقف كانال مچ دستي، بطور ناقص انجام شود كه منجر به عود سندرم خواهد شد. ساير عوارض ممکن است شامل آسيب به عصب يا شاخه‌هاي كف دستي عصب، ايجاد اسكار ضخيم و كلفت در محل برش جراحي، چسبندگي تاندونهاي منطقه و... باشد.

بي عارضه ترين و مطمئن‌ترين روش درمان اين سندرم استفاده از روشهاي فيزيكي و حمايتي مي باشد ضمن آنكه بيماريهاي زمينه‌اي همراه از جمله ديابت، نقرس و ... را بايد كنترل كرد.

منبع متن:مرکز ضایعات نخاعی(با اندکی تغییر)

منابع تصویر:

http://www.srcpt.com

http://www.health.com/

طبقه بندی مطالب وبلاگ فیزیوتراپی

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (CNS & PNS)

برچسب‌ها: کارپال تونل سندرم, سندرم تونل کارپ, علائم سندرم تونل کارپ, تشخیص سندرم تونل کارپ

+ نوشته شده در شنبه بیست و پنجم اردیبهشت ۱۳۸۹ ساعت 0:46 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار |

پای ضربدری(Genu Valgum)

صفحه پای ضربدری که در سایت ویکی پدیا ایجاد کردم:

پای ضربدری به انگلیسی: Genu Valgum

در یک فرد طبیعی در حالت ایستاده زمانیکه بین زانوها فاصله ای وجود نداشته باشد, قوزک های مچ پا نیز هیچ گونه فاصله ای ندارند.اگر با کنار هم بودن زانوها, بین مچ پاها یا قوزک ها فاصله ایجاد شود پای ضربدری گویند.نکته مهم در حالت پای ضربدری این است که انحراف ساق پا نسبت به وضعیت طبیعی به سمت بیرون افزایش می یابد.

تصویر پای ضربدری،پرانتزی و فرد طبیعی:

فهرست مندرجات [نهفتن]
۱ علل پای ضربدری
۲ پای ضربدری در کودکان بیشتر از دو سال
۳ درجات پای ضربدری
۴ درمان
۵ پانویس
۶ جستارهای وابسته
۷ منابع

علل پای ضربدری
عواملی که باعث پای ضربدری یا ژنووالگوم می گردند عبارتنداز:

-عدم هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)

-بیماریی های که باعث کاهش ماده معدنی استخوان می شوند(مثلا بیماری راشیتیسم)

- به دنبال ضربات وارده(به ویژه به صفحه رشد)

-آرتروز (استئوآرتریت)

-پارگی رباطهای زانو

-آرتریت روماتویید

-شکستگی های انتهایی استخوان ران که بد جوش خورده اند.

-شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی(به علت بد جوش خوردن)

پای ضربدری در کودکان بیشتر از دو سال

پای ضربدری خوش خیم در کودکان در سنین سه تا پنج سالگی شایع است.پای ضربدری(والگوس زانو) در این کودکان غالبا با کف پای صاف همراه است و می توان این حالت را با کفش طبی اصلاح کرد,در اکثر موارد این تغییر شکل تا شش سالگی اصلاح می گردد[۱].البته بهتر است که یک بررسی از جهت اینکه بیماری خاصی وجود ندارد به عمل آید.

درجات پای ضربدری
-خفیف
-متوسط
-شدید

درمان

-تجویز کفش طبی برای کودکان(در موارد خفیف)

-تجویز کفش طبی و بریس برای کودکان(در موارد شدیدتر نسبت به بالا)

-انجام جراحی. در کودکان در موارد شدید پای ضربدری و زمانیکه روش های فوق پاسخ ندهد معمولا جراحی انجام می شود.پس از بسته شدن صفحه رشد به خصوص در موارد شدید در بزرگسالان معمولا جراحی انجام می گیرد(مثلا استئوتومی).

پانویس
↑ اعلمی هرندی, بهادر, اصول ارتوپدی و شکسته بندی
‎‎
جستارهای وابسته
-پای پرانتزی
-آرتروز زانو
-علت های درد زانو

منابعhttp://en.wikipedia.org/wiki/Genu_valgum
http://en.wikipedia.org/wiki/Valgus_deformity
-اعلمی هرندی, بهادر, اصول ارتوپدی و شکسته بندی, چاپ ششم,نشر فروغ اندیشه

مطالب وبلاگ فیزیوتراپی شامل:

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (cns & pns)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

مقالات ستون فقرات

مقالات شانه

مقالات آرنج

مقالات مچ و انگشتان دست

مقالات لگن، مفصل هیپ و ناحیه ران

مقالات زانو

مقالات مچ پا و پا

مقالات سیستم عصبی (cns & pns)

برچسب‌ها: اختلالات ارتوپدی, علت پای ضربدری, پای ضربدری, پای ضربدری در کودکان

+ نوشته شده در شنبه یازدهم اردیبهشت ۱۳۸۹ ساعت 0:6 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار |

پای پرانتزی(Genu Varum)

صفحه پای پرانتزی که در سایت ویکیپدیا ایجاد کردم:

پای پرانتزی به انگلیسی: Genu Varum

در حالت طبیعی ایستاده یا زانوهای صاف,زمانیکه قوزکها کنار یکدیگر قرار گرفته اند,نباید فاصله ای بین زانوها وجود داشته باشد.اگر به هر دلیلی فاصله بین زانوها افزایش یابد,درحالیکه قوزکها به هم چسبیده اند منجر به پای پرانتزی(ژنوواروم)می گردد.

تصویر پای طبیعی،پرانتزی و ضربدری:

به علت کمانی شدن پاها در این بیماری اصطلاح پای پرانتزی به کار می رود.در حالت پرانتزی شدن ساق پاها به سمت داخل انحراف می یابد.

فهرست مندرجات [نهفتن]
1 عوامل پرانتزی شدن
۲ پرانتزی شدن در اطفال
۳ درجات پای پرانتزی
۴ درمان
۵ جستارهای وابسته
۶ منابع

عوامل پرانتزی شدن

عواملی که باعث پای پرانتزی یا ژنوواروم می گردند عبارتنداز:

-عدم هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)

-بیماریی های که باعث کاهش ماده معدنی استخوان می شوند(مثلا بیماری راشیتیسم و استئومالاسی)

- به دنبال ضربات وارده(به ویژه به صفحه رشد)

-آرتروز (استئوآرتریت)

-پارگی رباطهای زانو

-شکستگی های انتهایی استخوان ران که منجربه بد جوش خوردن شده اند

-شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی(به علت بد جوش خوردن)

-بیماری پاژه

-آرتریت روماتویید

پرانتزی شدن در اطفال
پرانتزی شکل شدن پاها در اطفالی که تازه شروع به "راه رفتن" کرده اند معمولا خود به خود اصلاح می شود.به این نوع از پرانتزی شدن زانوها, اصطلاح فیزیولوژیک بودن به کار می رود.این وضعیت معمولا تا هیجده ماهگی برطرف می شود و بنابراین نیاز به درمان خاصی ندارد.عقیده بر این است که چنین وضعیتی(پرانتزی شدن فیزیولوژیک)در کودکانی که زودتر از حالت طبیعی راه می افتند شایع تر است.

درجات خفیف پرانتزی شدن در اطفال شایع است.این نوع تغییر به درمان نیازی ندارد.البته اگر تغییر شکل ایجاد شده تا پایان دوران کودکی اصلاح نشده باشد نیاز به درمان دارد.

درجات پای پرانتزی

-خفیف
-متوسط
-شدید

درمان

-تجویز کفش طبی برای کودکان
-تجویز کفش طبی و بریس برای کودکان(در موارد شدیدتر نسبت به بالا)
-انجام جراحی. در کودکان در موارد شدید و زمانیکه روش های فوق پاسخ ندهد انجام می شود.پس از بسته شدن صفحه رشد به خصوص در موارد شدید در بزرگسالان معمولا جراحی انجام می شود.پس از بسته شدن صفحه رشد عمل استئوتومی انجام می گیرد.

تصویر عمل استئوتومی:

درصورت عدم درمان پای پرانتزی با افزایش سن احتمال آسیب مفصل زانو که منجر به آرتروز زانو می شود تشدید می گردد.بنابراین در مواردی که به علت ژنوواروم شدید,آرتروز زانو ایجاد شده است احتمال انجام تعویض مفصل زانو(آرتروپلاستی) مطرح می شود.

جستارهای وابسته
-پای ضربدری
-آرتروز زانو
-علت های درد زانو

# منابع
http://en.wikipedia.org/wiki/Genu_varum
http://en.wikipedia.org/wiki/Varus_deformity
اعلمی هرندی, بهادر, اصول ارتوپدی و شکسته بندی, چاپ ششم,نشر فروغ اندیشه

مطالب وبلاگ فیزیوتراپی شامل:

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (cns & pns)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

مقالات ستون فقرات

مقالات شانه

مقالات آرنج

مقالات مچ و انگشتان دست

مقالات لگن، مفصل هیپ و ناحیه ران

مقالات زانو

مقالات مچ پا و پا

مقالات سیستم عصبی (cns & pns)

منبع تصویر اول:http://content.answers.com//

برچسب‌ها: اختلالات ارتوپدی, علت پای پرانتزی چیست, پای پرانتزی چیست, علل پای پرانتزی

+ نوشته شده در جمعه دهم اردیبهشت ۱۳۸۹ ساعت 23:58 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار |

درد شانه (Shoulder Pain)

کمربند شانه ای( shoulder girdle) از چهار استخوان هومروس(بازو),اسکاپولا(کتف),جناغ(استرنوم) و کلاویکولا(ترقوه) تشکیل می شود که با ایجاد مفاصل گلنوهومرال(مفصل شانه), آکرومیوکلاویکولار, استرنوکلاویکولار و اسکاپولوتوراسیک به تنه اتصال می یابند.البته تنها مفصل استرنوکلاویکولار است که اتصال مستقیم میان اندام فوقانی و تنه را ایجاد می کند.حرکات مفصل شانه در ارتباط با سه مفصل دیگر صورت می گیرد.بنابراین حرکات مفصل شانه در ارتباط با عملکرد یکپارچه و هماهنگ هر چهار مفصل یاد شده می باشد.

تصویر ذیل:

مفاصل کمربند شانه ای در شکل زیر:

مفصل شانه (مفصل گلنوهومرال) بیشترین میزان حرکت را در مفاصل کمربند شانه ای دارد.این مفصل همچنین نسبت به مفصل ران تحرک بیشتر و درنتیجه ثبات کمتری دارد.به همین دلیل(تحرک زیاد و ثبات کم) مستعد آسیب بیشتری است.آرتروز مفصل شانه نیز نسبت به مفصل ران کمتر اتفاق می افتد.چون مفصل ران تحت تاثیر نیروی وزن بدن و نیروهای فشاری بسیاری طی فعالیت های روزمره قرار می گیرد.درد شانه به طوری که ذکر خواهد شد بیشتر مربوط به عناصر بافت نرم مفصل یا نواحی اطراف آن می باشد.بافت ها ی نرمی که بیشتر درگیر می شوند عبارتنداز: تاندون ها ی عضلات, کپسول مفصلی و بورس ها.

مهمترین علل درد شانه:

۱-تاندونیت عضلات اطراف شانه

2-پارگی های عضلات شانه

3-سندرم گیرافتادن(Im)

4-بورسیت شانه

۵-شانه منجمد یا کپسولیت چسبنده

6-موارد دررفتگی مفصل شانه

7-آرتروز مفصل شانه

8-بیماری آرتریت روماتوئید در برخی موارد

۹-آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولار

۱۰-نقاط ماشه ای(تریگر پوینت) در عضلات شانه

۱۱-سندرم خروجی توراکس (T.O.S)

۱۲-سندرم شانه-دست-انگشتان

۱۳-بی ثباتی های مفصل آکرومیوکلاویکولار

تاندونیت عضلات شانه(Shoulder Tendinitis):منظور از تاندونیت التهاب تاندون عضلات می باشد که معمولا با پارگی های خفیف (پارگی میکروسکوپیک)همراه است.تاندونیت عضلات مفصل شانه درمیان افراد از هر دو جنس شیوع بالایی دارد و باعث مراجعه بسیاری از بیماران به مطب های ارتوپدی و کلینیک های فیزیوتراپی می گردد.در ورزش هایی چون شنا, هندبال, وزنه برداری, بدن سازی, رزمی, بیسبال, تنیس, کشتی و بسکتبال, تاندونیت عضلات شانه شایع است.ذکر این مسئله نیز حائز اهمیت است که افزایش سن,روند تاندونیت شانه را تسریع می کند.

عضلاتی که درگیر می شوند شامل عضلات روتاتور کاف(Rotator Cuff) و عضله دوسربازویی(Biceps)است.

عضلات روتاتور کاف عبارتند از:

۱-سوپرااسپیناتوس

۲-ترس مینور

۳-اینفرااسپیناتوس

۴-ساب اسکاپولاریس

تصویر زیر(عضلات روتاتور کاف):

تکرار التهاب در تاندون ها می تواند به رسوب کلسیم منجر شود و درنتیجه باعث تاندونیت کلسیفیه می گردد(تصویر زیر).

ازمیان عضلات مفصل شانه,عضله سوپرااسپیناتوس به دلیل موقعیت و شرایط خاصش در مفصل بیشتر از عضلات دیگر دچار تاندونیت می شود.

از مهمترین علل تاندونیت عضلات شانه,انجام فعالیت هایی است که استخوان بازو به دفعات و تکرار زیاد در موقعیت بالای سر قرار می گیرد.درحقیقت حرکات تکراری اندام فوقانی که در آن حرکت بازو در سطحی بالاتر از سطح افق قرار می گیرد,منجر به تاندونیت عضلات شانه به خصوص عضله سوپرااسپیناتوس می گردد.

پارگی های عضلات شانه:دو فاکتور بسیار مهم باعث پارگی عضلات شانه(پارگی ماکروسکوپیک) می گردد که عبارتنداز:

1-ضربه(تروما) شدید

2-عدم درمان تاندونیت عضلات شانه

پارگی عضلات شانه به دوصورت ارزیابی می شود:

۱-پارگی ناقص

2-پارگی کامل

درصورتی که پارگی ناقص باشد,بیمار علایمی مشابه تاندونیت دارد ولی اگر پارگی کامل باشد,درد به هنگام پاره شدن شدید بوده که بعد از مدتی ازبین می رود و عضله مربوطه عملکرد(فانکشن) خود را ازدست می دهد.بیشتر پارگی های عضلات شانه مربوط به عضله سوپرااسپیناتوس است.افراد مسن مستعد پارگی بیشتری می باشند و این پارگی عموما از نوع کامل است و در افراد جوانتر,بیشتر پارگی عضله از نوع ناقص ایجاد می شود.

بورسیت شانه(Shoulder Bursitis): به التهاب بورس(کیسه حاوی مایع سینویال) بورسیت می گویند.بورس ها عضلات را از هم جدا می کنند و باعث کاهش اصطکاک آن ناحیه می شوند.چندین بورس در ناحیه شانه وجود دارد که دو بورس ساب اسکاپولاریس(که در زیر عضله ساب اسکاپولاریس قرار می گیرد) و ساب آکرومیال از بقیه معروفترند.مهمترین بورس نزدیک مفصل شانه,بورس زیر زائده آکرومیون می باشد که subacromial bursa نامیده می شود.این بورس از ناحیه زیر زائده آکرومیون شروع می شود و تا زیر عضله دلتوئید امتداد می یابد و به همین دلیل ساب دلتوئید(subdeltoid bursa) نیز خوانده می شود.بورس ساب آکرومیال(ساب دلتوئید) عضله دلتوئید را از عضلات روتاتور کاف جدا می کند و باعث کاهش اصطکاک این دو بخش می شود.

التهاب بورس های شانه,بیشتر نتیجه عوارض تاندونیت عضلات مفصل شانه می باشد.گاهی بورسیت به علت نفوذ رسوب کلسیم ناشی از تاندونیت شانه است که از تاندون های متورم به درون بورس انتقال می یابد(بورسیت شانه در شکل زیر- قسمت سندرم گیرافتادن- نشان داده شده است).

سندرم گیر افتادن(Impingement Syndrome or Im): این سندرم عبارت است از اختلال در فضای ساب آکرومیال زیر قوس کوراکوآکرومیال.هنگامی که به هر دلیلی فضای ساب آکرومیال کاهش یابد و عناصر بافت نرم آن ناحیه تحت فشار قرار گیرند,دچار التهاب و درنتیجه تاندونیت و به تدریج پارگی عضلات روتاتور کاف(مثلا سوپرااسپیناتوس),تاندون سر دراز عضله دوسربازویی(بایسپس) و بورسیت ساب آکرومیال ایجاد می شود.

تصویر ذیل:

مهمترین عواملی که باعث کاهش فضای ساب آکرومیال و درنتیجه Im می شوند عبارتند از:

-رشد غیرطبیعی و بیش از حد آکرومیون

-جابه جایی و بی ثباتی بیش از حد سر استخوان بازو(هومروس)به هر دلیلی(مثلا شلی لیگامانی یا ضعف و عدم تعادل گروههای عضلانی)

-تاندونیت و پارگی های عضلات شانه

-اختلال در ریتم حرکات مفاصل آکرومیوکلاویکولار, استرنوکلاویکولار, اسکاپولوتوراسیک و گلنوهومرال به هر دلیلی

-شکستگی و ضایعه در قسمت برجستگی(توبروزیته)بزرگ استخوان بازو

-بورسیت ساب آکرومیال

-ناهنجاری های مادرزادی

شانه منجمد(Frozen Shoulder)یا کپسولیت چسبنده(Adhesive Capsulitis): این بیماری بیشتر در افراد بالای 50 سال مشاهده می شود.در افراد مبتلا به شانه منجمد(یخ زدگی شانه) کپسول مفصل شانه دچار التهاب شده که منجر به کاهش حرکات فعال و غیرفعال شانه می گردد.همچنین کپسول مفصلی ضخیم شده, مایع سینویال و حجم فضای مفصل کاهش می یابد و چین های تحتانی کپسول مفصل ازبین می رود.

تصویر زیر:

درد, محدودیت حرکات و ضعف عضلات از علایم دیگر بیماری شانه منجمد می باشد.حرکات چرخش خارجی(اکسترنال روتیشن) و دور کردن شانه(ابداکشن) به میزان بیشتری محدود می گردد.

عوامل زمینه ساز بیماری شانه منجمد عبارتنداز:

-ضربه (تروما)

-صدمه و آسیب های بافت نرم مفصل

-درد های شدید مفصل شانه

-اضطراب و افسردگی

-همی پلژی(فلج نیمه بدن به علت سکته مغزی)

-حساسیت شدید به درد(افرادی که آستانه درد پایینی دارند)

-مواردی از جراحی ها(مثلا برداشتن پستان و توراکوپلاستی)

-سکته های قلبی

-بیماری تیروئیدی

-بیماری ریوی

-بیماری دیابت

-عدم استفاده از مفصل شانه

دررفتگی مفصل شانه (Shoulder Dislocation): در موارد دررفتگی ها به دلیل آسیب های بافت نرم منجر به ایجاد درد می شود و همان طور که در بالا ذکر گردید می تواند باعث سندرم گیر افتادن(Im)شود.دررفتگی زمینه ابتلا به شانه منجمد را فراهم می کند.

تصویر زیر:

به دلیل بی ثباتی مفصل شانه و تحرک زیاد آن,دررفتگی در مفصل شانه شیوع بالایی دارد و شایعترین نوع دررفتگی این مفصل, دررفتگی قدامی(به طرف جلو) است.در ارتباط با مفصل شانه,مهمترین عامل دررفتگی ضربه (تروما) می باشد.همچنین شلی لیگامانی و اختلال در عملکرد موثر گروه های عضلانی روند دررفتگی را تسهیل می کند.

آرتروز(OA) مفصل شانه:کاهش فضای مفصل شانه منجر به آرتروز(استئوآرتریت)می گردد.چون مفصل شانه کمتر متحمل وزن و فشار می شود به همین دلیل آرتروز این ناحیه کمتر اتفاق می افتد.آرتروز شانه بیشتر بعد از دهه پنجم زندگی فرد ایجاد می شود و عموما تروما(ضربه)های قبلی در بروز آن نقش دارند.از مهمترین علایم بالینی آرتروز شانه,درد و کاهش دامنه حرکات مفصل است و حرکات روتیشن(چرخشی) بیشتر از حرکات دیگر محدود می گردد.در عکس رادیولوژی /X-Ray کاهش فضای مفصل که گاها با ایجاد استئوفیت در حاشیه مفصل همراه است دیده می شود.

آرتریت روماتوئید(R.A)شانه:اگر بیماری آرتریت روماتوئید مفصل شانه را درگیر کند معمولا به تدریج باعث تخریب غضروف مفصل و کاهش فضای آن می گردد.احتمال درگیری بورس,عضلات روتاتور کاف و تاندون عضله دوسربازویی وجود دارد.به دلیل آسیب مفصل, درد و محدودیت حرکات شانه به وجود می آید.

یک نکته مهم: درد شانه و اندام فوقانی ممکن است علت های دیگری نیز داشته باشد.گاهی زمینه آسیب در خود شانه نیست و اختلال و آسیب در ناحیه ای نزدیک یا دورتر از آن می باشد.در این موارد بیماران از درد شانه یا اندام فوقانی شکایت دارند.

دراینجا فقط به مهمترین آنها اشاره می شود که هر کدام خود مبحث جداگانه ای است که شامل موارد ذیل می باشند:

-آسیب دیسک گردنی
-آرتروز یا اسپوندیلوز گردنی
-تنگی کانال نخاعی در ناحیه گردن
-گاهی سندرم تونل کارپ (C.T.S)
-بیماری های عفونی و تومورال
-التهاب کیسه صفرا
-آبسه های زیر دیافراگم
-ریفلاکس اسید معده (انتقال اسید معده به مری)
-بیماری های قلبی -عروقی

درمان (Treatment):

درمان با توجه به علت بیماری صورت می گیرد.به طور کلی سه روش جهت درمان اختلالات و مشکلات شانه عبارتنداز:

-درمان دارویی
-درمان فیزیوتراپی
-درمان جراحی

انتخاب یک یا ترکیبی از روش های درمانی فوق طبق نظر متخصص مربوطه صورت می گیرد.

فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار

*استفاده از مطالب فقط درصورت ذکر منبع وبلاگ یا لینک آن مجاز است

مطالب مرتبط