"فیزیوتراپی امروز تلفیق هنر و علم در درمان بیماران"
دکتر مجید روانبخش، عضو هیات علمی دانشکده توانبخشی اهواز و رییس انجمن فیزیوتراپی استان خوزستان
رشته فیزیوتراپی یکی از رشته هایی است که در سالهای اخیر پیشرفت بسیار زیادی داشته است و توسعه همه جانبه و سریع آن، فرصتهای زیادی را روبروی این رشته بسیار توانمند قرار داده است.
رشته فیزیوتراپی مستقیما با حرکت و عملکرد سیستمهای متعددی از بدن آدمی در ارتباط است که حرکت و عملکرد دو شاخص بسیار مهم و کلیدی برای زندگی بشر در دنیای امروز تلقی میشوند.
مزیت مهم رشته فیزیوتراپی در زمینه پرداختن به دو مورد فوق باعث شده است تا نگرش جامعه پزشکی و حوزه سلامت به این رشته بسیار زیاد، متفاوت و ویژه باشد.
رشته فیزیوتراپی در دنیا جزء برترین و پرطرفدار ترین رشته های علوم پزشکی است و دانش آموختگان این رشته جایگاه اجتماعی و حرفه ای بسیار بالایی دارند و در سالهای اخیر در کشور عزیز ما نیز این جایگاه روشن و رو به دستیابی است.
رشته فیزیوتراپی در کشور ما بنابر تصمیمی که سالیان قبل، متناسب با درک متولیان آن زمان در حوزه سلامت گرفته شد، در مقطع لیسانس تعریف شد و شکل گرفت، چراکه میبایست خیلی سریع نیاز مبرم مردم به تربیت تعداد زیادی از فیزیوتراپیست ها را برطرف کند، که البته این تصمیم در آن زمان تصمیمی درست و بجا بود.
در سالیان بعد و با رشد سریع علمی در کشور برخی همکاران در مقطع فوق لیسانس و سپس عده ای که اغلب اعضای هیات علمی دانشکده های توانبخشی کشور شده اند تا مقطع دکترای تخصصی یا پی اچ دی ادامه تحصیل داده اند و اکنون نیز این مسیرها در بسیاری از دانشکده های توانبخشی باز است.
اما با گذشت زمان و افزایش نیاز جامعه و تغییر در ذائقه درمان و سلامت جامعه و تخصصی شدن حیطه های پزشکی، کم کم توجهات به رشته فیزیوتراپی بعنوان تنها رشته ای که نقایص و نابسامانیهای عملکردی را مستقیمادرمان میکند، معطوف شد.
متولیان علوم پزشکی در کشورهای پیشرفته دنیا به تنگ و کوتاه بودن مقطع کارشناسی برای این رشته معجزه گر وقوف پیدا کرده اند و به آن اذعان دارند.
این کشورها با سیاستی درست و روبه جلو سعی در حل این معضل کرده اند و خیلی زود راه حل خود را نیز که بسیار کارآمد است، طراحی کرده و به اجرا گزارده اند.
ما امروز با نگاهی اجمالی به سیستمهای بهداشت و درمان کشورهای توسعه یافته و موفق، خوب فهمیده ایم و بدرستی میدانیم تنها راه حل برای حل مشکل رشته فیزیوتراپی تغییر مقطع آموزشی بصورت فراگیر و جامع برای آن است و دکترای بالینی یا حرفه ای فیزیوتراپی (دی پی تی) بعنوان علاجی موثر و کارآمد برای این معضل، در تمام دنیا پذیرفته شده و بخوبی در حال اجراست.
یکی از بزرگترین فواید دکترای حرفه ای فیزیوتراپی، پتانسیل بالای آن برای جای دادن حجم بالایی از دانسته های تئوری و توانمندیهای بالینی ضروری توسط فیزیوتراپیستهاست.
آمار بسیار زیاد کارگاهها و برنامه های آموزش مداوم و ولع زیاد همکاران فیزیوتراپیست کشور برای این شیوه از آموزش و افزایش توانمندی با صرف هزینه زیاد گواه ما برای توصیف این نیاز است.
خلأیی که بواسطه برنامه ریزی قدیمی و بروز رسانی نشده برای رشته فیزیوتراپی رقم خورده است امروز با همت والا و درک ستودنی و هزینه زیاد توسط خود فیزیوتراپیستها، پر میشود و بنظر میرسد وزارت بهداشت و درمان بایست خیلی زود و بدرستی با تغییر مقطع و گام نهادن در مسیر اجرایی شدن کامل و فراگیر دکترای حرفه ای فیزیوتراپی به این مسئله مهم ورود کند، و با یک اقدام انقلابی و سریع و البته وسیع دی پی تی را مصوب و اجرا کند.
بدیهی است این چاره و راه حل زمانی بیشترین سود را خواهد داشت که وزارت بهداشت و درمان برای خیل عظیم همکاران فیزیوتراپیست در مقطع لیسانس نیز راه حل مناسب و سریعی اندیشه کند و در برنامه ای جامع اقدام به اجرای راهکاری اصولی در جهت دستیابی تمام همکاران فیزیوتراپیست به دکترای حرفه ای فیزیوتراپی قدم بردارد.
بدیهی است در صورتیکه وزارت متبوع به این بحث ورود کند میتواند بخوبی سکان هدایت این تغییرات را در دست گرفته و اینکار بزرگ را با کمترین تبعات منفی به انجام برساند، و برعکس اگر اقدامی صورت نگیرد، و یا با بی اعتنایی به این نیاز، پاسخ مناسبی به نیاز همکاران ما داده نشود، علاوه بر عقب ماندن رشته از سایر کشورهای دنیا و ضرر های هنگفتی که متوجه سیستم سلامت کشور میشود، عملا باعث بازشدن راههای غیر متعارف برای این مهم خواهیم بود، که در صورت این اتفاق مسئولیت مستقیم این فرآیند با مسئولینی است که دانسته یا ندانسته اقدام به بی توجهی و نادیده گرفتن این نیاز مبرم میکنند.
و نکته آخر اینکه همه ما خوب میدانیم که تنها متولی آسیب شناسی حرکت در سیستم پزشکی کشور، رشته مقدس فیزیوتراپی است و توانایی های این رشته با اهمیت حرکت در بدن آدمی بطور تنگاتنگی گره خورده است و برای درمان اختلالات حرکتی بطور صحیح و علمی راهی بجز توسعه و تغییرات اساسی در ماهیت رشته فیزیوتراپی وجود ندارد. درصورتیکه این تغییرات بخوبی و بنابر نظر کارشناسی شده زیر نظر انجمن فیزیوتراپی و بورد محترم فیزیوتراپی کشور صورت گیرد، بی شک علاوه بر تامین نیازهای بیماران، رشته فیزیوتراپی نیز از جایگاه بهتری، در بین رشته های موجود در دفترچه کنکور علوم پزشکی، بهره میبرد و عملا باعث ارتقای سیستم سلامت و شاهد بهبود درمانهای توانبخشی در کشور خواهیم بود.
نویسنده:دکتر مجید روانبخش، عضو هیات علمی دانشکده توانبخشی اهواز و رییس انجمن فیزیوتراپی استان خوزستان
لیست وبلاگ های رسمی من
ویدیوها در آپارات