فیزیوتراپی- فیزیوتراپیست (شهرستان آمل)

ورم ساق یکی از مشکلات آزار دهنده اندام تحتانی است که میتواند به علل متفاوتی ایجاد شود. این ورم میتواند همراه با درد و یا بدون آن باشد. یک طرفه یا دوطرفه باشد. بصورت حاد و یا مزمن ایجاد شده باشد و میتواند همراه با علائم دیگری باشد که پزشک را به علت اصلی بوجود آورنده آن راهنمایی میکند.

ورم ساق ممکن است به علت بیماری های سیستمیک باشد. منظور از بیماری های سیستمیک آنهایی هستند که کل بدن را مورد تاثیر خود قرار میدهند. در این موارد هر دو ساق ورم میکنند. به عبارت دیگر تورم ساق در این بیماری ها معمولا دو طرفه است. مهمترین این علل عبارتند از

نارسایی کلیوی : وقتی کلیه نارسا شده و خوب کار نمیکند نمیتواند آبی را که از طریق خوردن و آشامیدن وارد بدن میشود به خوبی دفع کند. این مشکل موجب میشود آب زیادی در بدن باقی مانده و بدن متورم شود. به این تورم ادم Edema میگویند. به علت تاثیر جاذبه این تورم معمولا در اندام تحتانی بخصوص در ساق و مچ پا بیشتر است. در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی دراز کشیدن موجب میشود آبی که در ساق تجمع پیدا کرده در کل بدن پخش شود. این بیماران صبح ها که از خواب بیدار میشوند ورم ساق کمی داشته و به عوض صورت آنها متورم و پف کرده است

نارسایی قلبی : قلبی که ضعیف و نارسا شده است نمیتواند خون وریدی را به خوبی پمپ کند. نتیجه آن تجمع خون وریدی در پشت قلب و پس زدن آن در کل بدن است. بر اثر تاثیر جاذبه زمین بیشترین جایی که این خون جمع میشود در ساق و مچ پا است. در این بیماران با دراز کشیدن و بالا نگه داشتن پا ورم ساق کمتر میشود

2182 3
تورم دوطرفه ساق

کاهش پروتئین خون : کاهش پروتئین خون بدنبال نارسایی کبدی و یا سندروم نفروتیک در کلیه و یا سوء تغذیه و یا بعضی بیماری گوارشی ایجاد میشود. کاهش پروتئین خون موجب نشت بیشتر سرم از داخل مویرگ ها به فضای بین سلولی شده و در نتیجه موجب ورم کل بدن میشود

بیماری های مزمن ریه مانند آمفیزم و برونشیت مزمن : در این بیماری ها فشار عروق ریوی بالا میرود و بدنبال آن ممکن است این افزایش فشار به ورید های قبل از قلب منتقل شده و در نتیجه موجب ورم شود

کم خونی

مصرف داروهای ضد التهاب مانند بروفن و بعضی داروهای ضد فشار خون

کم کاری غده تیروئید

فشار خون بارداری

گاهی اوقات ورم ساق ها به علت کاهش سرعت جریان خون در ورید های اندام تحتانی و در نتیجه ماندن بیشتر خون در آنها ایجاد میشود. این وضعیت را استاز Stasis مینامند. شایعترین علل استاز عبارتند از نشستن و یا ایستادن به مدت طولانی، فلج بودن اندام تحتانی و یا چاقی مفرط

ادم و علل آن

علل ادم پا

ورم پا و قوزک پا یک مشکل شایعی است که در افراد مسن بیشتر دیده می شود. ورم پا به دلیل تجمع مایعات و اختلال در نگهداری آب و نمک در بدن رخ می دهد که به نام ادم (خیز) خوانده می شود.

ورم بدون درد ممکن است هر دو پا و یا پشت پاها و یا ران ها را درگیر کند. به علت جاذبه زمین، اغلب تورم ها در قسمت پایین بدن دیده می شوند.

ورم پا در ماه های گرم سال و در افرادی که به مدت طولانی می ایستند و یا راه می روند نیز رخ می دهد.

اگر ورم پا همراه با درد باشد، راه رفتن را برای فرد مشکل می سازد. اگر قوزک پا متورم شده است، بهتر است قبل از هر کاری به پزشک مراجعه کنید.

دلایل ورم پاها

تجمع مایعات در بافت های بدن موجب ورم می شود. احتباس مایعات ممکن است به علت بیماری قلبی، بیماری کبدی و یا کلیوی و یا اختلالات رگ های خونی باشد.

دیگر دلایل ورم پاها عبارتند از:

- عفونت میکروبی پا

- نیش حشرات

- لخته شدن خون در پاها

- افزایش سن

- سوختگی

- بسته شدن غدد لنفاوی

- مصرف غذاهای شور و دارای کربوهیدرات

- مصرف قرص های ضد بارداری و یا هورمون درمانی

- سندروم قبل از قاعدگی

- بارداری

- احتباس نمک در بدن

- آسیب عضلات

- واریس

- التهاب وریدها که باعث می شود که خون به درستی به طرف قلب نرود.

- واکنش های آلرژیک

- پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی که با افزایش فشارخون، اوره و ورم مشخص می شود)

- اختلالات عصبی عضلانی

- تروما یا حوادث

- عمل جراحی لگن و سرطان

- سوء استفاده از ملین ها

- سوء استفاده از دیورتیک

- سوء استفاده از داروها

- داروهای ضدافسردگی، استروئیدها، داروهای فشار خون، داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب، مسدود کننده های کانال کلسیم و هورمون درمای مانند استروژن درمانی و داروهای دیابت می توانند باعث ورم گردند.

- پرواز با هواپیما و یا ماشین سواری به مدت طولانی

چه موقع باید نزد پزشک رفت؟

پزشک با انگشت خود فشاری بر پای متورم وارد می کند و بعد بر می دارد. اگر در محل فشار، جای انگشت بعد از مدتی باقی بماند، نشانه ورم می باشد.

اگر این ورم همراه با تنگی نفس، درد قفسه سینه و افزایش وزن باشد و یا ورمی که به پوست آسیب برساند و یا ورم در نتیجه داروها بوجود آید، حتما به پزشک مراجعه نمایید.

همینطور در شرایط زیر نیز فورا به پزشک مراجعه کنید:

- اگر دارای بیماری قلبی و کلیوی هستید.

- اگر سابقه بیماری کبدی دارید.

- اگر پای متورم شما، قرمز و داغ شده است.

- اگر تب دارید.

- اگر باردار هستید و ناگهان ورم خفیف و یا شدید در پایتان بوجود آمده است.

راه های تشخیص علت ورم

پزشک از شما درباره داروهایی که مصرف می کنید سئوال می کند و معاینه بدنی انجام می دهد و قلب، ریه، شکم، غدد لنفاوی و پاهای شما را بررس می کند.

همچنین از شما سئوالاتی راجع به ورم و چه چیزی باعث بدتر شدن و بهتر شدن آن می شود، درچه زمان هایی بدتر می شود و چه علائمی دارد، می پرسد.

آزمایشات زیر را نیز ممکن است پزشک بخواهد:

- آزمایش خون شامل شمارش کامل گلبول های خون

- عکسبرداری از قفسه سینه با اشعه X

- آزمایش ادرار

- ECG یا الکتروکاردیوگرافی (نوار قلب)

مریم سجادپور

منبع:سایت تبیان

مطالب مرتبط

ادم و علل آن

سیاهرگ های واریسی چگونه ایجاد می شوند؟

علل ورم دو طرفه ساق و پا
علل ورم یکطرفه ساق و پا

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

مقالات ستون فقرات

مقالات شانه

مقالات آرنج

مقالات مچ و انگشتان دست

مقالات لگن، مفصل هیپ و ناحیه ران

مقالات زانو

مقالات مچ پا و پا

مقالات سیستم عصبی (cns & pns)

ویدیوهای آموزشی

برچسب‌ها: علت ورم پاها, علل ورم پا در بارداری, علت ورم پا در سالمندان, علل ورم پا در افراد مسن

علت ورم پا چیست؟

ادم چیست؟

ادم یا خیز یا ورم که گاهی نیز بنام دراپسی شناخته می‌شود به معنی تجمع غیرطبیعی آب و مایعات میان بافتی موجود درپلاسما در فضای میان بافتی، زیر پوست و حفره‌های بدن و بعلت انتقال آنها از درون رگها به محلهای یاد شده است.^[۱]^[۲] در حالت طبیعی، تعادل حاصل از هموستازی باعث می‌گردد که مقدار این مایعات در بین بافتها و درون پلاسما میزان ثابت و کنترل شده‌ای داشته باشند.

محتویات

۱انواع و علل۲مکانیسم
- ۱.۱ادم جنرال
- ۱.۲ادم اندامی
۳نگارخانه
۴منابع
۵پیوند به بیرون

انواع و علل

ادم گوده گذار:اگر بر روی پوست بیمار مبتلا به ادم، با انگشت فشار وارد کنیم تا چند ثانیه اثر این فشار باقی می‌ماند. این حالت ناشی از شایعترین نوع ادم است که بعلت یک بیماری سیستمی (بیماری که ناشی از کارکرد نادرست بخشهای بدن است) مانند واریس، ترومبوفلبیت، حاملگی (در برخی زنان) و یا گزیدگی یک حشره ممکن است ایجاد گردد.^[۳]^[۴]

ادم جنرال

افزایش فشار هیدرواستاتیک بعلت نارسایی قلبی و یا افت فشار اسموتیک (مانند نارسایی کبد و سندروم نفروتیک کلیه) و بدنبال آن کمبود فشار انکوتیک پلاسما، از علتهای شایع خیز عمومی در بدن می‌باشند. ادم جنرال (خیز عمومی در تمام بدن) می‌تواند باعث ادم در یک یا چند اندام خاص دیگر شود. مثلا یک نارسایی مزمن قلبی می‌تواند به ادم در ششها(ادم پولمونار) و یا آب‌آوردگی شکم(آسیت) شود.^[۵]^[۶]

ادم اندامی

گاهی ادم ممکن است در یک عضو و اندام خاص در بدن ظاهر شود. از مهمترین ادمهای دربرگیرنده اندامها می‌توان به ادم مغزی، ادم ریوی، ادم چشمی حاصل از گلوکوم، ورم بیضه، ورم پستان و ورم پلک اشاره نمود.

ادم پا میتواند بعللی از جمله سرپا ایستادن طولانی باشد.

مکانیسم

از علتهای ایجاد خیز یا ادم شامل:^[۷]

افزایش فشار هیدرواستاتیک
کاهش فشار انکوتیک رگها
افزایش فشار انکوتیک در بافتها
افزایش نفوذپذیری دیواره رگها در اثر التهاب
تغییر در میزان حفظ آب درون بافتها(افزایش فشار هیدرواستاتیک باعث جلوگیری از دفع آب و سدیم توسط کلیه می‌گردد).

منبع: ویکی پدیای فارسی