فاشیا در سیستم عصبی محیطی (Fascia in peripheral nerves)

 

فاشیا در سیستم عصبی محیطی (PNS)

 

فاشیا (Fascia) یک بافت نرم (Soft tissue) از نوع بافت همبند (Connective tissue) است که در قسمت‌های مختلفی از بدن انسان (همانند عضلات و اعصاب محیطی) نفوذ می‌کند و همچنین در پوشش، ارتباط و یا محافظت از بافت‌های مختلف بدن نقش دارد.

 

در یک بررسی ساده و معمولی از نظر موقعیت آناتومیکی می توان فاشیا را به سه نوع تقسیم کرد که عبارت اند از:

  • فاشیای سطحی
  • فاشیای عمقی
  • فاشیای احشایی

 

 

 

 

فاشیای عمقی، بخش‌هایی چون استخوان، غضروف و عروق خونی را می‌پوشاند و در عضلات اسکلتی (به صورت اپی میزیوم، پری میزیوم و اندومیزیوم) و اعصاب محیطی (به شکل اپی نوریوم، پری نوریوم و اندونوریوم) تخصصی می‌گردند.

 

بافت همبند (Connective tissue) که از آن به عنوان بافت پیوندی هم یاد می شود، در ساختار سیستم عصبی مشارکت می کند. مهمترین وظیفه بافت همبند در سیستم عصبی محیطی، محافظت از دسته ها (Fascicles) و فیبرهای عصبی (Nerve fibers) است.

 

هر عصب محیطی (Peripheral nerve) از دو نوع بافت تشکیل می گردد که عبارت اند از:

  • فیبرهای عصبی (Nerve fibers)
  • بافت همبند (Connective tissue)

 

بافت همبند بیشتر نقش حفاظتی داشته و همچنین بافت عروقی را جهت تغذیه فیبرهای عصبی در خود جای می دهند. میزان بافت همبند (پیوندی) در طول مسیر اعصاب محیطی متفاوت است. مقدار این بافت ها در جاهایی که عصب محیطی از روی سطح یک مفصل عبور می کند، افزایش می یابد. افزایش بافت همبند در نواحی مفصلی (به خصوص مفاصل متحرک)، باعث حفظ و نگهداری دسته عصبی و در نتیجه فیبرهای عصبی می گردد و از آسیب آنها جلوگیری می کند.

 

غلاف های یک عصب محیطی( فاشیا در عصب محیطی):

 
بافت همبند در اعصاب محیطی از سه لایه تشکیل می شود که شامل موارد زیر است:

  • اپی نوریوم (Epineurium) 
  • پری نوریوم (Perineurium) 
  • اندونوریوم (Endoneurium)

 

 

اپی نوریوم (Epineurium)

اپی نوریوم بافت همبندی است که عصب محیطی را احاطه می کند و بیرونی ترین لایه آن محسوب می شود.

اپی نوریوم در داخل یک عصب محیطی، فاسیکول ها را از یکدیگر جدا می کند ولی در خارج از لایه پری نوریوم قرار دارد. وجود این بافت در تنه عصب محیطی باعث می شود که عصب مربوطه از تحرک بیشتری برخودار گردد و از چسبندگی آن به بافت های اطراف جلوگیری شود.

در شرایط بیماری و اختلال اعصاب محیطی، اپی نوریوم ضخیم تر می شود و به صورت واکنشی در مقابل ضایعه و آسیب، شروع به ساختن بافت کلاژن می کند.

 

پری نوریوم (Perineurium)

هر فاسیکول توسط پری نوریوم احاطه می گردد که خود شامل گروهی از فیبرهای عصبی است.

پری نوریوم نقش بسیار مهمی در حفاظت و پشتیبانی از فیبرهای عصبی دارد. پری نوریوم در التهابات موضعی بافتی، سدی حفاظتی را برای اعصاب محیطی به وجود می آورد.

این بخش از بافت همبند، یک عامل مهم جهت جلوگیری از عبور مولکول های بزرگ از لایه اپی نوریوم به داخل فاسیکول است. زمانی که پری نوریوم دچار ضایعه و شکافی گردد، فیبرهای عصبی داخل فاسیکول از ناحیه آسیب به بیرون رانده شده و درنتیجه عملکرد آنها دچار اختلال می گردد.

 

اندونوریوم (Endoneurium)

هر فیبر عصبی توسط لایه ای به نام اندونوریوم احاطه می گردد. این قسمت یک لایه نازکی از بافت همبندی است. تنها عروقی را که داخل اندونوریوم می توان یافت، مویرگ ها هستند و در داخل فاسیکول ها از لنف برها اثری دیده نمی شود. اندونوریوم، لوله ای است که اجزای یک فیبر عصبی مانند آکسون، غلاف میلین و سلول های شوان را در خود جای می دهد و بدین ترتیب، فیبرهای عصبی داخل یک فاسیکول را از یکدیگر جدا می کند.

 

 

 

معرفی کتاب من

لیست وبلاگ های رسمی من

ویدیوها در آپارات

فاشیا در عضلات اسکلتی (Fascia in skeletal muscle)

 

فاشیا در عضلات اسکلتی

 

فاشیا (Fascia) یک بافت نرم (Soft tissue) از نوع بافت همبند (Connective tissue) است که در قسمت‌های مختلفی از بدن انسان (همانند عضلات و اعصاب محیطی) نفوذ می‌کند و همچنین در پوشش، ارتباط و یا محافظت از بافت‌های مختلف بدن نقش دارد.

 

در یک بررسی ساده و معمولی از نظر موقعیت آناتومیکی می توان فاشیا را به سه نوع تقسیم کرد که عبارت اند از:

  • فاشیای سطحی
  • فاشیای عمقی
  • فاشیای احشایی

 

فاشیای عمقی، بخش‌هایی چون استخوان، غضروف و عروق خونی را می‌پوشاند و در عضلات اسکلتی (به صورت اپی میزیوم، پری میزیوم و اندومیزیوم) و اعصاب محیطی (به شکل اپی نوریوم، پری نوریوم و اندونوریوم) تخصصی می‌گردند.

 

غلاف‌های یک عضله اسکلتی (فاشیا در عضله اسکلتی):

سه لایه از بافت همبند در هر عضله اسکلتی وجود دارد که عبارت اند از:

■اپی میزیوم (غلاف خارجی)

■پری میزیوم  (غلاف مرکزی)

■اندومیزیوم  (غلاف داخلی)

 

 

 

اپی میزیوم  (Epimysium):

اپی میزیوم، یک لایه متراکم از فیبرهای کلاژن است که کل عضله اسکلتی را احاطه می‌کند.

 

پری میزیوم (Perimysium):

این لایه، دسته‌های عضلانی (فاسیکل عضلانی) را در بر می‌گیرد که هر دسته خود حاوی مجموعه‌ای از فیبرهای عضلانی (Muscle fibers) است. هر فیبر عضلانی، یک سلول عضلانی است.

 

اندومیزیوم (Endomysium):

اندومیزیوم، بافت همبند ظریفی است که فیبرهای عضلانی اسکلتی منفرد از یک فاسیکل را احاطه می‌کند.

 

تصویری از سازمان بندی عضله اسکلتی:

 

 

تصویری از تغذیه عروقی-عصبی در یک عضله اسکلتی

 

 

 

تاندون ها

غلاف های فاشیایی عضلات اسکلتی به یکدیگر می پیوندند و تاندون ها را ایجاد می کنند. تاندون یک بافت همبند متراکم محسوب می‌شود که فیبرهای کلاژن آنها شامل دسته‌های اولیه و ثانویه (Primary and Secondary fascicles) است.

 

 

لایه‌های بافت همبند در تاندون از خارج به داخل شامل موارد زیر است:

■پاراتنون (Paratenon)

■اپی تنون (Epitenon)

■اندوتنون (Endotenon)

 

 

 

غلاف‌ها در حفاظت و پوشش کل عضله، دسته‌ها (فاسیکل ها) و فیبرهای عضلانی نقش دارند. تاندون باعث اتصال عضله به استخوان می‌گردد. آپونوروز، از نظر ساختاری مشابه تاندون‌ها بوده که باعث اتصال عضلات به یکدیگر و یا ارتباط آنها به استخوان‌ها می‌شوند.

 

عضلات اسکلتی دارای تعداد زیادی گیرنده های درد یا پایانه های عصبی آزاد (Free nerve endings) هستند که در بافت همبند داخل عضلانی و دیواره های عروق خونی انتشار می یابند. این پایانه ها مسئول احساس درد در عضلات بدن می باشند.

پایانه های عصبی آزاد در تمامی بافت همبند (Connective tissue) از جمله تاندون ها، لیگامان ها، دیواره عروق خونی، مننژ، بافت همبند عضلات، پریوست، کپسول مفصلی و ... یافت می شوند.

 

 معرفی کتاب من

لیست وبلاگ های رسمی من

ویدیوها در آپارات