مفصل شانه (Glenohumeral joint)

مفصل شانه (مفصل گلنوهومرال)

مفصل شانه (Glenohumeral joint) یکی از مفاصل مهم کمربند شانه ای است که از قرار گرفتن سر هومروس (استخوان بازو) در حفره کم عمق گلنویید اسکاپولا (استخوان کتف) ایجاد می گردد.

تصویر زیر:

 

 

مفصل گلنوهومرال یک مفصل سینوویال از نوع گوی و کاسه ای است که دارای سه درجه آزادی حرکتی است که حرکات آن عبارتنداز:

*فلکشن-اکستنشن (خم شدن-راست شدن)

*ابداکشن-اداکشن (دور شدن-نزدیک شدن)

*اینترنال روتیشن-اکسترنال روتیشن (چرخش داخلی-چرخش خارجی)

مفصل شانه نسبت به مفصل ران، ثبات کمتری دارد و به همین دلیل دررفتگی آن بیشتر اتفاق می افتد. به علت تحرک زیاد مفصل شانه، آسیب های بافت های نرم آن مانند آسیب رباط ها، تاندون ها، عضلات و بورس های اطراف آن شایع بوده ولی برخلاف مفصل ران (مفصل هیپ) کمتر دچار آرتروز (استئوآرتریت) می گردد.

رباط های مفصل شانه

رباط ها یا لیگامان ها نوارهای محکمی هستند که یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می کنند و باعث ثبات و پایداری مفصل می گردند. بنابراین لیگامان ها از دررفتگی مفصل جلوگیری می کنند.

رباط های مفصل شانه عبارتنداز:

*رباط گلنوهومرال (رباط دوری-بازویی)  (Glenohumeral ligament)

*رباط کوراکوهومرال (رباط غرابی-بازویی) (Coracohumeral ligament)

رباط گلنوهومرال (رباط دوری-بازویی) به عنوان لیگامان های کپسولی بوده که خود شامل سه رباط است:

**رباط گلنوهومرال فوقانی (SGHL)

**رباط گلنوهومرال میانی (MGHL)

**رباط گلنوهومرال تحتانی (IGHL)

تصویر زیر:

 

 رباط های کپسولی مفصل گلنوهومرال در دو نمای جلویی و پشتی در تصاویر زیر:

 

رباط گلنوهومرال تحتانی (IGHL) از دو قسمت جلویی (قدامی) و پشتی (خلفی) تشکیل شده است (تصویر زیر):

*رباط گلنوهومرال تحتانی جلویی (AIGHL)

*رباط گلنوهومرال تحتانی پشتی (PIGHL)

 

  

لیگامان کوراکوهومرال  و لیگامان گلنوهومرال همراه با لیگامان های دیگر کمربند شانه ای در تصویر زیر:

 

 

عواملی که در ثبات و پایداری مفصل گلنوهومرال (مفصل شانه) نقش دارند شامل موارد زیر است:

*عضلات روتاتور کاف (عضلات کلاهک چرخاننده)

*بخش پشتی (خلفی) کپسول مفصل شانه

*رباط گلنوهومرال

*رباط کوراکوهومرال

*لابروم گلنویید که عمق حفره گلنویید را افزایش می دهد

*سر دراز عضله بای سپس براکئی (دوسر بازویی)

عضلات روتاتور کاف (عضلات کلاهک چرخاننده)

عضلات روتاتور کاف که در ثبات مفصل شانه نقش دارند عبارتنداز:

*عضله سوپرااسپیناتوس (فوق خاری)

*عضله اینفرااسپیناتوس (تحت خاری)

*عضله ترس مینور (گرد کوچک)

*عضله ساب اسکاپولاریس (تحت کتفی)

عضلات روتاتور کاف در تصویر زیر:

 

 

تهیه و تنظیم: فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار

 

منبع تصویر:

http://www.eorthopod.com/

http://www.shoulderdoc.co.uk

http://www.stockmedicalart.com/

http://www.umm.edu/

http://www.nismat.org

http://www.rearmyourselftexas.com

مطالب مرتبط:

کمربند شانه ای (Shoulder girdle)

مفصل آکرومیوکلاویکولار (Acromioclavicular joint)

مفصل استرنوکلاویکولار (Sternoclavicular joint)

مفصل اسکاپولوتوراسیک (Scapulothoracic joint)

عضلات شانه

*استفاده از مطالب فقط درصورت ذکر منبع وبلاگ یا لینک آن مجاز است

آناتومی شانه (غضروف-کپسول مفصلی و رباط ها)

غضروف مفصل شانه

سطح داخلی حفره گلنویید و سطح خارجی سر استخوان بازو با غضروف هیالن پوشیده شده است. غضروف بصورت لایه صاف و لغزنده و سفید رنگی است و وظیفه آن تسهیل حرکت در مفصل است. غضروف مفصلی با ایجاد کردن یک لایه صاف و لغزنده موجب میشود تا استخوانهای تشکیل دهنده مفصل به راحتی روی یکدیگر حرکت کنند.

کپسول مفصل شانه

کپسول مفصل یک پرده بافتی کلفت و محکم به شکل کیسه است که دور تا دور مفصل شانه را گرفته است. دو سر این کیسه باز است و در واقع به شکل یک بشکه استوانه ای بدون دو قاعده بالا و پایین است. دایره بالای این کیسه استوانه ای به دور تا دور حفره گلنوئید میچسبد و دایره پایین آن به دور تا دور گردن استخوان بازو میچسبد. بدین صورت یک فضای کاملا بسته بوجود میاید که در درون آن حفره گلنویید و سر استخوان بازو قرار دارند.

 

رباط ( لیگامان )های شانه

رباط ها یا لیگامان ها نوار های بافتی کلفت و محکمی هستند که در اطراف و روی کپسول مفصلی قرار دارند. یک سر این نوار ها در بالا به یک استخوان میچسبد و سر دیگر آنها در پایین به استخوان دیگر میچسبد. این رباط ها در واقع به کپسول مفصل چسبیده اند و جزئی از آن شده اند. وظیفه عمده رباط ها اینست که اطراف مفصل را محکم بگیرند تا در نرود.

تصویر زیر:

 

1371 5

             

پس این ها موجب پایداری مفصل میشوند. بر روی تمامی مفاصلی که در ناحیه شانه هستند رباط هایی برای تقویت کپسول مفصلی وجود دارند ولی بعضی رباط های دیگر هم هستند که از کپسول مفصلی دور هستند. 

مهمترین رباط های شانه عبارتند از :

رباط های گلنوهومرال Glenohumeral ligaments

این ها سه رباط فوقانی، وسطی و تحتانی هستند و وظیفه تقویت کپسول مفصل گلنوهومرال را دارند.

رباط کوراکوآکرومیال Coraco-acromial

این ریاط بین زائده های کوراکویید و آکرومیون استخوان کتف قرار گرفته اند

رباط عرضی بازو Transverse Humeral ligament

این رباط بین دو توبروزیته کوچک و بزرگ بازو قرار گفته اند و موجب میشود تاندون یر بلند عضله دو سر بازو در داخل ناودان بازویی ثابت باقی بماند.

رباط آکرومیوکلاویکولر Acromioclavicular ligament

                

این رباط بین انتهای بیرونی استخوان ترقوه و زائده آکرومیون است و در واقع کپسول مفصل آکرومیوکلاویکولر را تقویت میکند

رباط کوراکوکلاویکولر Coracoclavicular ligament

دو رباط به نام های تراپزویید و کونوئید هستند که زائده کوراکویید استخوان کتف را به سطح زیرین استخوان ترقوه متصل میکنند.

تصویر زیر:

 

1371 11


 

منبع:دکتر مهرداد منصوری


مطالب فیزیوتراپی شامل:

مقالات فیزیوتراپی 

مقالات استخوان شناسی

مقالات آناتومی اندام فوقانی

مقالات آناتومی اندام تحتانی

مقالات آناتومی ستون فقرات

مقالات حرکت شناسی (کینزیولوژی)

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات شکستگی استخوانها و جراحی های ارتوپدی

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (cns & pns)

مقالات سیستم عصبی، بیماریها و اختلالات مربوطه

مقالات سیستم تنفسی، بیماریها و اختلالات مربوطه

مقاله های سیستم حسی، درد و موضوعات آن

مقالات سیستم عروقی، بیماریها و اختلالات مربوطه

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر 

اخبار کنگره ها و سمینارهای فیزیوتراپی 

مهمترین اخبار دکترای حرفه ای فیزیوتراپی

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)


طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

مقالات ستون فقرات

مقالات شانه

مقالات آرنج

مقالات مچ و انگشتان دست

مقالات لگن، مفصل هیپ و ناحیه ران

مقالات زانو

مقالات مچ پا و پا 

مقالات سیستم عصبی (cns & pns)