فیزیوتراپی- فیزیوتراپیست (شهرستان آمل)

فیزیوتراپی و کاربردهای آن

مطالب مرتبط

فیزیوتراپی و علم کنترل حرکت

سکته مغزی (stroke)

فیزیوتراپی در منزل (تهران)

درد شانه (shoulder pain)

کمردرد (low back pain)

علل درد زانو (knee pain)

معرفی کتاب من

برچسب‌ها: سکته مغزی, فیزیوتراپی, استروک و فیزیوتراپی, نقش فیزیوتراپی در درمان سکته مغزی

سکته مغزی زمانی رخ می دهد که جریان خون قسمتی از مغز قطع شده و یا بشدت کاهش یابد و بافت آن قسمت از مغز از اکسیژن و مواد مغذی دیگر محروم شود. سلولهای مغزی بر حسب حساسیت آنها به کمبود اکسیژن در طی چند دقیقه تا چند ساعت شروع به نابود شدن و از بین رفتن می کنند این حالت یک اورژانس پزشکی محسوب می شود و درمان سریع آن می تواند باعث نجات زندگی فرد شود و هر چه درمان زودتر صورت گیرد، شدت آسیب به بافت مغز و به تبع آن ناتوانی حاصل از آن کمتر خواهد بود.

امروزه سکته مغزی سومین علت مرگ بوده و علت اول ناتوانی و معلولیت به شمار می رود.البته امروزه نسبت به گذشته افراد کمتری بعلت سکته مغزی می میرند زیرا با شناسائی عوامل خطر ساز آن مثل سیگار، فشار خون بالا و کلسترول بالا و کنترل آنهامی توان از مرگ و میر ناشی از این بیماری کاست.

علائم و نشانه ها

شناخت علائم برای تشخیص سریع بیماری و در نتیجه درمان سریع آن ضروری می باشد. شایعترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است:

-ضعف ، فلج یا بی حسی ناگهانی صورت ، دست و یا پا که معمولاً در یک سمت بدن رخ می دهد.

- اختلال در گفتار و یا حتی عدم توانائی در صحبت کردن

- اختلال دید ناگهانی و یا دو بینی

- سرگیجه، اختلال تعادل و یا اختلال در هماهنگی حرکات عضلات بدن

-یک سردرد غیر معمول و ناگهانی که ممکن است همراه با سفتی گردن، درد صورت، درد در بین چشمان، استفراغ و یا تغییر سطح هوشیاری باشد

- گیجی و یا اختلال در حافظه، درک فضائی و یا مشکل در درک مسائل فکری

علل ایجاد کننده سکته مغزی

در بحث سکته مغزی، دو نوع سکته مهم مطرح می شود.یک نوع آن در اثر کاهش خونرسانی به قسمتی از مغز ایجاد می گردد و به سکته ایسکمیک یا سکته ناشی از کمبود اکسیژن در بافت مغزی معروف است و نوع دیگر سکته در اثر وجود مقادیر زیادی خون در یک منطقه از مغز ایجاد شده و بنام سکته ناشی از خونریزی در بافت مغزی خوانده می شود.

1- ۱- سکته ایسکمیک یا سکته در اثر انسداد جریان خون:

حدود 80% سکته های مغزی از این نوع می باشند. این سکته زمانی ایجاد می شود که لخته های خونی و یا سایر ذرات موجود در خون باعث انسداد یکی از شریانهای بافت مغز شده و شدیداً جریان خون مغزی را کاهش می دهد که باعث شروع فرآیند مرگ سلولهای مغزی می شود.در این نوع سکته ، لخته را در خود رگهای مغزی ایجاد می شود که در این حالت معمولاً در زمینه تصلب شرائین ایجاد می شود و یا گاهی نیز منشاء تولید لخته در عضوی بغیر از مغز مثلاً قلب تشکیل شده و بوسیله جریان خون به عروق مغزی رسیده است و در آنجا باعث انسداد عروق می شود و حوادث بعدی را ایجاد می کند.

شریان مغزی میانی (MCA) شایع ترین شریان درگیر در سکته های مغزی در تصویر زیر:

2- ۲- سکته همورژایک یا خونریزی دهنده:

این نوع سکته در اثر نشت و پارگی یک سرخرگ مغزی ایجاد می شود. خونریزی یا در اثر شرایطی مثل فشار خون بسیار بالا که بر روی رگها فشار وارد می کند ایجاد می شود و یا گاهی در عین اینکه فشار خون خیلی بالا نیست در اثر ضعف قسمتی از جداره رگ، پارگی ایجاد شده و خون وارد بافت مغزی می شود. گاهی نیز ارتباطات غیر طبیعی بین شرایانها و وریدهای مغزی عامل ایجاد خونریزی است.

عوامل خطر

عوامل زیادی وجود دارد که باعث افزایش خطر سکته مغزی می شود. بعضی از این عوامل شناخته شده شامل موارد زیر است:

1- سابقه خانوادگی : کسانیکه در فامیل نزدیک خود ( پدر، مادر ، برادر و خواهر ) سابقه بروز سکته مغزی دارند خطر سکته مغزی در آنها کمی بالاتر از افرادی است که در فامیل خود سکته مغزی نداشته اند.

2- سن : هر چه سن بالاتر رود ، خطر سکته مغزی بالاتر می رود.

3- جنس : اگر چه زن و مرد تقریباً بطور یکسان مبتلا به سکته مغزی می شوند ولی مرگ و میر زنان پس از ابتلا به سکته بالاتر است.

4- نژاد : سیاهپوستان نسبت به سفیدپوستان بیشتر دچار سکته مغزی می شوند که یکی از دلایل این امر شایعتر بودن فشار خون و دیابت در سیاهپوستان است.

5- فشار خون بالا :فشار خون بالا هم برای سکته ایسکمیک و هم سکته هموراژیک عامل خطر محسوب می شود. زیرا باعث ضعیف شدن عروق مغزی و آسیب پذیر شدن آنها نسبت به خونریزی تصلب شرائین می شود.

6- کلسترول بالا : بالا بودن کلسترول نوع بد ( یا LDL) ممکن است باعث افزایش خطر آترواسکلروز( تصلب شرائین ) شود و در دیواره عروق رسوب می کند. همچنین تری گلسریدها هم که از دسته ای دیگر از چربیهای خون می باشند نیز باعث افزایش خطر تصلب شرائین
( سخت شدن رگها ) یا همان آترواسکلروز می شود. برعکس نوعی از کلسترول که به نام HDL معروف است و به آن کلسترول خوب می گویند باعث کاهش خطر تصلب شرائین می شود و بنابراین برای ما مفید است.

7- سیگار: سیگاریها خطر بسیار بیشتری نسبت به افراد غیر سیگاری برای ابتلا به سکته مغزی دارند. سیگار باعث اختلال ساختمان دیوراه عروق می شود، همچنین نیکوتین سیگار نیز باعث افزایش کار قلب از طریق زیادتر کردن تعداد ضربان قلب و افزایش فشار خون می شود. مونوکسید کربن سیگار نیز بجای اکسیژن به گلبولهای قرمز می چسبد و باعث کاهش اکسیژن رسانی به بافتهای مختلف از جمله مغز می شود.

8- دیابت : بیماری قند یا دیابت نیز نیز یکی از عوامل خطر اصلی برای سکته مغزی می باشد زیرا یک فرد دیابتی علاوه بر اینکه در سوخت و ساز قندها مشکل دارد، در متابولیسم چربیها هم دچار مشکل است و همچنین خطر بالاتری برای ابتلا به فشار خون بالا دارد. تمام موارد ذکر شده باعث افزایش تصلب شرائین در یک بیمار دیابتی می شود. دیابت باعث اختلال در توانائی بدن در از بین بردن و حل کردن لخته نیز می شود و به همین علت باعث افزایش خطر سکته های نوع ایسکمیک نیز می گردد.

9- چاقی : یک فرد چاق خطر بالاتری برای ابتلا به فشار خون بالا ، بیماری قلبی ، تصلب شرائین و دیابت دارد که در تمام این موارد باعث افزایش خطر سکته مغزی می شوند.

10- بیماریهای قلبی عروقی : تعدادی از بیماریهای قلبی باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی می شوند. این بیماریها شامل: نارسائی قلبی، حمله قلبی در گذشته، عفونت دریچه های قلبی ، بعضی از ریتمهای غیر طبیعی قلبی ، بیماریهای دریچه های آئورت و میترال، پیوند دریچه های قلبی، ارتباط غیر طبیعی دهلیز چپ و راست با هم . بسیاری از بیماریهای فوق بخاطر بخاطر تولید لخته و سپس انتقال به آن به مغز باعث اختلال در کارکرد مغزی و بروز سکته قلبی می شوند.

11- سابقه قبلی سکته مغزی در یک فرد: سابقه سکته مغزی و حتی انواع بسیار خفیف و برگشت پذیر آن که در کمتر از 24 ساعت علائم سکته آن رفع می شود، می توانند خطر سکته مغزی را به میزان قابل ملاحظه ای بالا ببرند.

12- سطوح بالای هوموسیستین خون : این ماده که خود نوعی اسید آمینه است در حالت عادی در خون وجود دارد ولی سطوح بالای آن با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی همراه بوده است.

13- قرصهای ضد بارداری: خطر سکته مغزی در زنانی که از قرصهای ضد بارداری استفاده می کنند بالاتر از زنانی است که از این قرصها استفاده نمی کنند و این خطر خصوصاً در زنان سیگاری و بالای 35 سال بیشتر است.البته امروزه قرصهای ضد بارداری با ماده مؤثر کمتر از قبل تولید شده اندکه به مراتب کمتر از گذشته باعث افزایش خطر سکته می شوند و بنابراین نسبت به قرصهای ضد بارداری که در گذشته استفاده شده اند عوارض بسیار کمتری دارند.

چه موقع باید بدنبال توصیه ها و مراقبتهای پزشکی بود؟

اگر شخصی یا اطرافیان وی متوجه علائم سکته مغزی یا سکته زودگذر شدند باید سریعاً بدنبال کمک به بیمار و مراجعه به یک مرکز مجهز برای درمان بیماری باشند . در سکته زودگذر همانطور که قبلاً گفته شد خیلی سریع ( در عرض چند ساعت و حداکثر در عرض 24 ساعت ) تمام علائم بیماری رفع می شود ولی از این نظر که این افراد در معرض خطر بسیار بالائی برای ابتلا به سکته مغزی در آینده هستند، باید اقداماتی برای پیشگیری از بروز سکته مغزی را در آنها انجام داد . در هنگام مواجه شدن با فردی که علائم سکته مغزی را نشان می دهد، علاوه بر رساندن فرد به مرکز مجهز انجام اقدامات دیگری نیز مفید می باشد مثلاً اگر بیمار تنفس ندارد، باید عملیات احیاء و تنفس مصنوعی را برای بیمار شروع کرد و اگر دچار استفراغ شده است، سر بیمار را به یک طرف باید منحرف کرد تا محتویات استفراغ وارد ریه فرد نشود، همچنین از خوردن و آشامیدن توسط وی باید جلوگیری کرد.

مهمترین جنبه از موارد فوق رساندن سریع بیمار به یک مرکز درمانی است زیرا هر دقیقه که از سکته مغزی می گذرد، آسیب وارده به فرد عمیق تر می شود و در اکثر موارد موفقیت درمان بستگی به این دارد که بیمار خیلی زود به بیمارستان رسانده شود.

تشخیص و بیماریابی

موارد زیر برای تشخیص کسی که دچار علائم سکته شده و یا گاهی برای افرادی که در خطر ابتلا به آن قرار دارند و برای بیماریابی و انجام اقدامات پیشگیرانه ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.

1- معاینه فیزیکی و تستهای آزمایشگاهی :پزشک در هنگام بررسی یک بیمار عوامل خطر را بررسی کرده که از جمله فشار خون بالا ، سطح بالای کلسترول، دیابت و سطوح بالای اسید آمینه هموسیستین می باشد. از کارهای دیگر پزشک معاینه شریانهای بزرگ سطحی مثل شریان گردنی (کاروتید ) بوسیله گوشی پزشکی می باشد. اگر در این معاینه صدای خشن برروی شریان شنیده شد، ممکن است دلیل بر تنگی شریان و وجود عوامل خطر سازی مثل تصلب شرائین باشد.

2- سونوگرافی از شریان کاروتید : در این روش شریان کاروتید بررسی شده و در صورت وجود لخته و یا تنگی در شریان، آنرا مشخص خواهد کرد.

3- آنژیوگرافی : در این روش از عروق مغزی تصویربرداری واضح گرفته شده و آنرا بررسی
می کنند.در صورتیکه در عکسهای ساده رادیولوژیک این عروق نمای واضحی ندارند و در بسیاری از موارد دیده نمی شوند و فقط گاهی شواهدی از آن ممکن است در عکس مشخص باشد. ابتدا باید با شکافی کوچک در ناحیه کشاله ران به شریان رانی دست پیدا کرده و سپس از طریق این مسیر می توان آنرا به شریانهای کاروتید و یا مهره ای هدایت کرده و پس از تزریق یک ماده حاجب (که کار آن نشان دادن بهتر اعضاء در عکس می باشد) عروق را بطور واضحُ مشاهده کرد.

4- CT اسکن : این روش خصوصاً برای تشخیص نوع سکته مورد استفاده است و می تواند خونریزی را از سکته ناشی از انسداد عروق تشخیص دهد. البته اگر از ماده حاجب در این روش استفاده نشود ( که معمولاً نمی شود زیرا اگر سکته مغزی از نوع خونریزی دهنده باشد ماده حاجب از محل پارگی رگ به بافت مغز نفوذ کرده و باعث آسیب می شود ) اطلاعات دقیقی از عروق مغزی بدست نخواهد آمد. البته در روش که به CT ? آنژیوگرافی معروف است و هم از CT اسکن و هم آنژیوگرافی با هم برای تشخیص استفاده می شود کاملاً یک تصویر 3 بعدی از عروق گردن و مغز با تمام جزئیات آن نشان داده می شود و خصوصاً برای تشخیص سکته های هموراژیک در اثر اختلالات دیوراه عروق و یا ارتباطات غیر طبیعی عروق با هم
می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

5- MRI : در این روش هم با کمک یک میدان مغناطیسی قوی ، تصویری سه بعدی از مغز بدست می آید. این آزمایش خصوصاً برای مشخص کردن نواحی آسیب دیده مغز در اثر
سکته های ناشی از انسداد عروق مفید می باشد. همانند CT اسکن ، MRI نیز می تواند همراه با آنژیوگرافی انجام گیرد که به آن MRA می گویند و برای بررسی کامل عروق گردن و مغز کاربرد دارد.

6- اکوکاردیوگرافی : شکل قلب را نشان داده و در تشخیص بعضی از مشکلات قلبی مفید است و می تواند وجود لخته خون د رقلب را نشان داده و خطر ابتلا به سکته مغزی را گوشزد کند.

درمان

همانطور که پیش از این گفته شد، مهمترین نکته رساندن سریع فرد دچار سکته مغزی شده به بیمارستان و شروع درمان در اسرع وقت است. اما پس از این کار بر حسب نوع سکته ( خونریزی دهنده یا انسدادی ) نوع درمان متفاوت خواهد بود.

درمان سکته انسدادی

1-داروهای نابود کننده لخته : در این سکته باید در صورت امکان هر گونه انسداد عروق رفع شده و جریان خون مغزی دوباره برقرار شود. برای این کار داروهای نابود کننده لخته استفاده
می شوند. این داروها می توانند پس از تشکیل شدن لخته، به ساختمان لخته حمله کرده و آنرا تجزیه کنند و به این ترتیب انسداد را رفع می کنند .اگر این درمان خیلی زود برای بیمار شروع شود حتی شانس بهبودی کامل فرد و رفع تمام علائم و نشانه های او وجود خواهد داشت. این داروها که ? فعال کننده پلاسمینوژن بافتی یا TPA ? نمونه مهم آنها می باشد، برای اینکه بهترین اثر خود را نشان دهند لازم است که در 3 ساعت اول وقوع سکته مغزی مورد استفاده قرار گیرند. البته عملاً محدودیتهائی باعث شده تا داروهای نابود کننده لخته عملاً در خیلی از بیماران استفاده نشود. یکی از محدودیتها، محدودیت زمانی است که در بالا توضیح داده شد، اگر زمان زیادی از شروع علائم گذشته باشد استفاده از این داروها علاوه بر اینکه به احتمال زیاد دیگر کارائی نخواهد داشت، خطر بروز عوارض داروئی مثل خونریزی را در بیمار بالا خواهد برد و بنابراین پس از این محدوده زمانی ( 3 ساعت) دیگر استفاده از آنها توصیه نمی شود.

عامل دوم محدودیت استفاده از این داروها مربوط به خود بیماران می شود. برای مثال در افرادی که سکته مغزی خونریزی دهنده ( هموراژیک ) دارند، استفاده از این داروها ممنوعیت مطلق دارد و فقط باعث بدتر شدن خونریزی در آنها می شود. البته تمام افرادی که دچار سکته انسدادی عروق شده اند، نیز برای این درمان مناسب نیستند، زیرا این درمان همانطور که گفته شد خطر خونریزی در مغز و یا هر جای دیگر از بدن را افزایش می دهد و مثلاً افرادی که مبتلا به فشار خون کنترل نشده هستند نباید تحت این درمان قرار بگیرند.

2-درمانهای جراحی : در بعضی از بیماران که مثلاً سرخرگ گردنی ( کاروتید ) آنها بوسیله تجمع رسوبات بسیار تنگ شده است، ممکن است روشهای جراحی برای ترمیم این محل مورد استفاده قرار گیرد.

3-درمانهای پیشگیرانه : کسانیکه که مبتلا به سکته مغزی انسدادی شده اند و یا کسانیکه حملات گذرای سکته و نه سکته کامل مغزی را داشته اند توصیه می شود برای جلوگیری از حملات بعدی از داروهائی که ایجاد لخته در خون را کاهش می دهند استفاده کنند، این داروها شامل :

الف : داروهای ضد پلاکت : سردسته این داروها آسپرین است که از اجتماع پلاکتها و ایجاد بعضی از انواع لخته جلوگیری می کند. البته امروزه علاوه بر آسپرین از داروهای دیگری نیز می توان استفاده کرد ولی آسپرین هنوز بیشترین داروی مورد مصرف بوده و بصورت مقدار کم ( آسپرین بچه ) برای بیماران تجویز می شود.

ب : داروهای ضد انعقاد : از این دسته از داروها، هپارین ( تزریقی) و وارفارین ( خوراکی ) قابل ذکر است که هپارین سریعتر اثر کرده و در بیمارستان تجویز می شود ولی هپارین اثر کندتری داشته و بعنوان داروی خوراکی در منزل استفاده می شود. البته این داروها توسط پزشک و برای کسانیکه اختلالات انعقادی خاص، بعضی از اختلالات عروقی و همچنین در بعضی از ریتمهای غیرطبیعی قلبی تجویز می شوند.

درمان سکته خونریزی دهنده

در مورد این سکته که 20%موارد سکته مغزی را تشکیل می دهد، گاهی عمل جراحی (چه برای درمان و چه پیشگیری ) مورد استفاده قرار می گیرد و عروق طبیعی ( مثل عروقی که دیواره ضعیف دارند و یا بطور نامناسبی با دیگر عروق ارتباط دارند ) را جراحی می کنند.

پیشگیری

بهترین روش برای پیشگیری, شناخت عوامل خطر و سپس سعی در یک زندگی سالم با کاهش عوامل خطر شناخته شده در فرد می باشد.همچنین کنترل فشار خون نیز یکی از مهمترین چیزهائی است که فرد برای کاهش خطر سکته مغزی می تواند انجام دهد.این کار حتی در کسانیکه مبتلا به سکته مغزی شده اند مفید بوده و از ایجاد سکته مغزی و یا حملات گذرای سکته در آینده جلوگیری می کند.ورزش ، کاهش سطح استرس ، کنترل وزن و جلوگیری از افزایش آن ، کاهش مصرف نمک و الکل همگی در پائین آمدن فشار خون مفید هستند.البته در کنار این موارد پزشکان ممکن است برای کاهش فشار خون از دارو نیز در بیماران استفاده کنند.

مطالب مرتبط:

سکته مغزی (Stroke)

مرگ مغزی (Brain death)

حالت نباتی پایدار (Persistent vegetative state)

سندرم قفل شدگی (Locked-in syndrome)

کما (Coma)

اهمیت فیزیوتراپی در درمان بیماران سکته مغزی(CVA)

فیزیوتراپی در منزل

فیزیوتراپی و علم کنترل حرکت (Physiotherapy & Motor Control)

برای استفاده از مطالب روی موضوع مورد نظر کلیک کنید:

فیزیوتراپی و کاربردهای آن

آتروفی مغزی و علل آن

عملکرد اجرایی چیست؟
دمانس و علل آن
دستگاه حرکتی (Motor system)
کنترل حرکتی(Motor control)

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

علل درد شانه (Shoulder pain)

علل کمردرد (Low Back Pain)

علل درد زانو(Knee Pain)

معرفی کتاب من

لیست وبلاگ های رسمی من

ویدیوها در آپارات

ویدیوهای آموزشی

برچسب‌ها: سکته مغزی, فیزیوتراپی, استروک و فیزیوتراپی, نقش فیزیوتراپی در درمان سکته مغزی

مهم نيست كه سرعت مودم شما چقدر باشد ، در هر حال شما بايد براي لود شدن صفحات وب ، مدت زماني رو صبر كنيد... (هر چقدر مودم شما سريعتر باشه فايلهاي شما هم براي دانلود بزرگ تر ميشه).

اين تمرينات كششي براي تنه فوقاني بخصوص گردن ، شانه و مچ دست شما در نظر گرفته شده است. توجه داشته باشید که این تمرینات برای افراد سالم است. بنابراین از انجام تمریناتی که باعث ایجاد درد یا تشدید آن می گردد خودداری نمایید.

شما زماني كه به شكل آنلاين داريد مي خونيد يا اينكه از كيبورد و موس استفاده نمي كنید، مي تونين اين تمرينات رو انجام بدين:

مقاله ورزش و کامپیوتر

برخي از كارمندان مجبورند كه بيش از 10 ساعت در روز پشت ميز كامپيوتر خود بنشینند. اما، نشستن مدام پشت كامپيوتر براي بدن ضرر دارد، چون باعث ايجاد كمردرد و كاهش بينايي چشم شده و عارضه‌هاي مختلف ديگري هم دارد. با اين حال مي‌توان از اين مسايل جلوگيري كرد. اگر كار شما هم به گونه‌اي است كه مجبوريد در تمام طول روز پشت ميز بنشينيد، مي‌توانيد با انجام چند دستورالعمل ساده به بهبود سلامتي خود كمك كنيد. البته راه‌هاي ديگري هم وجود دارد. مثلا مي‌توانيد صاحب كار خود را متقاعد كنيد كه برايتان ميزهاي بلند تهيه كند تا كارهايتان را به صورت ايستاده انجام دهيد.

تحقيقات نشان مي‌دهد كه نشستن طولاني مدت تاثيرات مخربي روي سلامتي كارمندان دارد. به همين دليل لازم است كه هر كاري مي‌توانيد انجام دهيد تا فعاليت خود را افزايش دهيد.

1ـ از صندلي مناسبي كه براي ميزتان طراحي شده استفاده كنيد و در وضعيت صحيحي بنشينيد. كمرتان بايد صاف باشد و چشمانتان بايد در راستاي بالاترين نقطه مانيتور باشد. اگر براي نگاه كردن مانيتور مجبوريد به بالا يا پايين نگاه كنيد، معنايش اين است كه ارتفاع مانيتور مناسب نيست و بايد تنظيم شود. همچنين مطمئن شويد كه مچ دستانتان روي صفحه كليد يا ماوس خم نمي‌شود. اين كار از بروز سندروم مجراي مچ دست جلوگيري مي‌كند. پاهايتان را هم كمي از زانو خم كنيد. كف پاهايتان بايد به صورت صاف روي زمين و يا يك زيرپايي مناسب قرار بگيرد.

2ـ حركات كششي ساده انجام دهيد: در حال نشستن با بازوها، پاها و گردن خود حركات كششي انجام دهيد، اين كار باعث جلوگيري از خشك شدن بدن مي‌شود.

* گردن: براي انجام حركت كششي روي گردن مي‌توانيد سرتان را به آرامي به جلو و عقب و چپ و راست برده و به اطراف بچرخانيد. در هر زماني مي‌توانيد جهت كاهش فشار و استرس اين كار را انجام دهيد. هيچ گاه سعي نكنيد سرتان را حول محور گردن بچرخانيد، زيرا اين كار باعث آسيب ديدن مفصل‌هاي گردن مي‌شود.

* شانه‌ها: شانه‌هايتان را حدود 10 بار به جلو و عقب ببريد. اين كار باعث رفع خستگي شانه‌ها خواهد شد.

* بازوها و شانه‌ها: يك حركت كششي مناسب براي بازوها و شانه‌ها به اين صورت است كه دستان خود را به گونه‌اي روي گوشه ميز قرار دهيد كه عرض شانه‌هايتان افزايش يابد. سپس دستان خود را به صورتي تاب دهيد كه بدنتان رو به جلو حركت كند و شانه‌هايتان خم شود. پس از اين يك مرحله جلوتر برويد و شانه‌ها و آرنج خود را به ميز نزديك‌تر كنيد.

* مچ: مچ‌هاي خود را هر يك ساعت يك بار به صورت مكرر بچرخانيد. براي اين كار لازم است مچ‌هايتان را به مدت 10 دقيقه در جهت حركت عقربه‌هاي ساعت و 10 دقيقه در خلاف جهت عقربه‌هاي ساعت بچرخانيد. اگر مدت زيادي را صرف تايپ كردن مي‌كنيد، اين تمرين برايتان مفيد است و از ابتلا به سندروم مجراي مچ جلوگيري مي‌كند.

* قوزك پا: قوزك خود را مكررا بچرخانيد. براي اين كار هم مثل مچ دست، قوزك خود را سه بار در جهت حركت عقربه‌هاي ساعت و سپس سه بار در خلاف جهت حركت عقربه‌هاي ساعت حركت دهيد. اين كار به بهبود گردش خون كمك كرده و از خواب رفتن پاها جلوگيري مي‌كند.

* قفسه سينه: ممكن است گاهي اوقات به سمت صفحه كليد خود خم شويد و قوز كنيد. براي جلوگيري از اين كار تمرين‌هاي ذيل را انجام دهيد: بازوهايتان را به گونه‌اي كه انگار مي‌خواهيد شخصي را در آغوش بگيريد، از هم باز كنيد و سپس مچ خود را به سمت خارج برگردانده و شانه‌هايتان را به عقب بكشيد. به كمك اين تمرين مي‌توانيد بدنتان را در خلاف جهت قوز بكشيد و كششي خوبي به قفسه سينه خود وارد كنيد.

* شكم: عضلات شكم خود را منقبض كرده، چند ثانيه در اين وضعيت نگه داشته و سپس رها كنيد. وقتي پشت ميزتان نشسته‌ايد، در تمام طول روز هر چند دقيقه يك بار اين كار را تكرار كنيد.

* ساق پا: ساق پاي خود را بكشيد. زماني كه نشسته‌ايد، پاهايتان را بلند كرده و به آرامي پايين بگذاريد. اين كار را تا زماني كه احساس خستگي ملايمي در شما ايجاد شده تكرار كنيد. پس از آن 10 دقيقه استراحت كرده و دوباره اين تمرين را انجام دهيد. به مدت حدود يك ساعت اين روند را تكرار كنيد. اين كار باعث تمرين ساق پايتان مي‌شود و از تشكيل لخته خون در پاها جلوگيري مي‌كند. لخته خون در بين كاربران ميان سال كامپيوتر يك پديده شايع است.

3ـ هر نيم ساعت يك بار بلند شويد و قدم بزنيد: اين عمل باعث تسريع گردش خون در دست‌ها و پاهايتان مي‌شود و از خستگي آن‌ها جلوگيري مي‌كند. براي پر كردن ليوان آب‌تان به آبخوري برويد. در صورت امكان براي قدم زدن از ساختمان خارج شويد و براي پايين رفتن به جاي آسانسور از پله استفاده كنيد. با اين كار علاوه بر اين كه پاها و قلبتان به فعاليت مي‌پردازد، مي‌توانيد كمي هم هواي تازه دريافت كنيد.

4ـ چشمانتان را از روي مانيتور برداريد: هر 30 دقيقه از مانيتور چشم برداشته و به ساير اشياي درون اتاق نظير پنجره، ساعت، ميز يا در نگاه كنيد. اين كار باعث افزايش حركات چشم شده و احتمال خستگي چشم و سر درد را كاهش مي‌دهد. يك روش ديگر براي استراحت دادن به چشم‌هايتان اين گونه است كه دستان خود را در يكديگر قفل كرده و آن‌ها را روي چشم‌هايتان بگذاريد.

5ـ از فرصت غير فعال بودن شبكه يا زمان لازم براي بارگذاري فايل‌هاي بزرگ استفاده كنيد: در اين صورت از جايتان برخاسته و كمي قدم بزنيد. اگر امكانش وجود داشته باشد و هم كارانتان از دستتان ناراحت نمي‌شوند، مي‌توانيد برخي حركات ورزشي نظير پرش را نيز انجام دهيد.

6ـ به كمك ابزارهاي ساده ورزش كنيد.

* يك گريپر دستي تهيه كنيد. اين ابزار بسيار ارزان، ساده و سبك است. وقتي مي‌خواهيد روي مانيتور يا كاغذ چيزي بخوانيد، نيازي به دستانتان نداريد. بنابراين مي‌توانيد از اين فرصت براي تقويت دستانتان استفاده كنيد. در اين صورت در شرايطي كه دستانتان بيكار است مي ‌توانيد اين رينگ پلاستيكي را فشار دهيد تا مچ شما تقويت شود.

* يك كش پلاستيكي تهيه كنيد. اين وسيله هم ارزان، كوچك و سبك است. مي‌توانيد از كش براي انجام دادن حركت‌هاي بالا استفاده كنيد. به وسيله اين ابزار مي‌توانيد روي عضلات خود حركات كششي انجام دهيد.

* مي‌توانيد يك توپ تعادل يا صندلي بادي تهيه كنيد و روي به نحوي كه كمرتان صاف قرار بگيرد روي آن بنشينيد. در اين صورت مجبوريد براي حفظ تعادلتان روي توپ كالري بسوزانيد. اگر چه يك توپ تعادل كمك بيشتري مي‌كند، اما تهيه صندلي بادي براي محيط‌هاي اداري مناسب‌تر است. در اين صورت وقتي كه نشسته‌ايد و يا مشغول مكالمه تلفني هستيد، مي‌توانيد بدنتان را حركت دهيد. البته در هنگام تايپ كردن روي يك صندلي معمولي بنشينيد تا مچ دستتان آسيب نبيند.

7ـ نفس عميق بكشيد: براي تقويت عضلات شكم مي‌توانيد نفستان را چند ثانيه درون شكم خود حبس كرده و سپس رها كنيد. در صورت امكان، با قدم زدن در خارج از ساختمان، هواي تازه وارد بدن خود كنيد.

8ـ كنارتان يك بطري آب داشته باشيد و در طول روز آب فراوان بنوشيد، اگر هميشه اين كار را انجام دهيد، هوشياري‌تان افزايش پيدا مي‌كند. براي پر كردن بطري يا ليوانتان به سمت آبخوري قدم بزنيد تا به پاهايتان هم فعاليت بدهيد.

نكات:

* پشتي صندلي خود را با زاويه‌اي بيشتر از 90 درجه باز كنيد.

* از سلامت چشمانتان غافل نشويد. خيره شدن طولاني مدت به يك نقطه براي روي مانيتور بينايي‌تان مضر است. به همين دليل سعي كنيد از پنجره به بيرون نگاه كرده و به نقطه‌اي در دور دست خيره شويد. همچنين سعي كنيد از مانيتورهاي LCD استفاده كنيد، چون براي چشم خطر كمتري دارند. چشم پزشكان توصيه مي‌كنند كه اگر براي مدت طولاني با كامپيوتر كار مي‌كنيد، از قاعده 20ـ20ـ20 استفاده كنيد. اين قاعده مي‌گويد پس از هر 20 دقيقه نگاه كردن به مانيتور، 20 ثانيه به شي‌اي كه 20 فوت با شما فاصله دارد نگاه كنيد.

* وقتي روي مانيتور مطلبي مي‌خوانيد، چشمان خود را كج نكنيد، در بيشتر كامپيوترها مي‌توان اندازه فونت را بزرگ كرد. اگر دو كليد + و CTRL را همزمان فشار دهيد، اندازه فونت افزايش خواهد يافت تا فشار كمتري به چشمتان وارد شود. فشردن همزمان ـ و CTRL نيز اندازه فونت را كاهش مي‌دهد و فشردن همزمان 0 و CTRL اندازه فونت را به وضعيت پيش فرض باز مي‌گرداند. حتي اگر مشكل بينايي نداريد، امتحان كردن اين امكان خالي از لطف نخواهد بود.

* بي‌حركت ننشينيد: با داشتن تحرك مي‌توانيد سلامتي خود را حفظ كنيد. حركت مدام باعث سوختن كالري مي‌شود و به سلامت قلبي ـ عروقي نيز كمك مي‌كند. تكان خوردن روي صندلي روش خوبي براي تحرك داشتن است. حتي كار ساده‌اي همچون تكان دادن پا مي‌تواند مفيد باشد. با اين حال، مراقب همكارانتان هم باشيد و سر و صدا ايجاد نكنيد.

* اگر تنها هستيد از پشت كامپيتوترتان بلند شده و ورزش كنيد. اگر با تلفن همراه خود صحبت مي‌كنيد از جايتان برخاسته و حركات كششي انجام دهيد. هر كاري كه مي‌توانيد براي داشتن فعاليت و تحرك انجام دهيد.

* سعي كنيد ورزش‌هايي انجام دهيد كه عضلات مخالفتان درگير شود. (عضلات منبسط كننده و منقبض كننده نظير عضله دو سر و سه سر). دست‌هايتان را به نحوي در يكديگر قفل كنيد كه كف دست‌ها با يكديگر برخورد كنند. پس از آن، يك دست خود را به طرف خودتان بكشيد و دست ديگر را به جلو فشار دهيد.

* وقتي ورزش مي‌كنيد، به موسيقي گوش كنيد تا فشارهايتان كاهش يابد.

** هشدارها:

* بدن شما به ورزش بيشتري نياز دارد، بنابراين تصور نكنيد كه ورزش كردن پشت كامپيوتر برايتان كافي است. اگر چه ورزش كردن پشت كامپيتوتر مفيد است، اما به ياد داشته باشيد كه اين كار نمي‌تواند جايگزين رفتن به باشگاه ورزشي و يا دنبال كردن يك برنامه ورزشي منظم شود.

* زماني كه عضلات بي‌حركت باقي مي‌مانند، گردش خون در بدن كاهش مي يابد. علاوه بر اين، عدم فعاليت عضلات باعث تنبلي آن‌ها شده و انجام دادن كارها را برايتان دشوارتر مي‌كند. منبع:ایسنا

مطالب مرتبط

شاخه های ارگونومی

ارگونومی

دانش ارگونومی کامپیوتر (روش صحیح کار با رایانه)

------------------------------------

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

برچسب‌ها: تمرینات کششی آنلاین, تمرین هنگام کار با رایانه, ورزش هنگام کار با کامپیوتر, تمرین و کامپیوتر

سالمندی یک فرایند طبیعی در زندگی است که از ابتدای عمر شروع می شود. با افزایش سن به تدریج تغییرات جسمانی، روانی و احساس در انسان روی می دهد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، این تغییرات بسیار تدریجی و فردی می باشند و عبارتند از: ضعف عضلات صاف و آتروفی عضلات مخطط، تغییرات در سیستم عروق قلب و ریه ها (شامل کاهش برون ده قلب، سختی عروق و تجمع چربی در دیواره ی آنها کاهش قابلیت ارتجاعی ریه و…) پوکی و شکنندگی استخوانها، کاهش قدرت انعطاف مفاصل و کاهش دامنه ی حرکت، کندی حرکات، تغییرات در سیستم عصبی (کاهش سرعت هدایت عصبی در نرون ها، تأخیر در پاسخ درکی و رفتاری، کوتاهی خواب، زوال حس تعادل و…).

به عبارت دیگر پیری عبارت است از تغییرات بیولوژیکی که در نحوه ی زیست ارگانیسم در طول زمان ظاهر می شود. این تغییر با کاهش نیروی حیاتی و تطبیقی، یعنی کاهش قابلیت انطباق فرد با تغییر شرایط ناگهانی و ناتوانی در ایجاد تعادل مجدد همراه گشته و به تدریج دگرگونی هایی را در ساختمان و عمل اعضای بدن فرد به وجود می آورد.

سالمندی فرآیند طبیعی رشد و تکامل بشری است. سالمندی یک پدیده ی جهانی است و در عین حال یک پدیده ی فردی که متأثر از تجارب زندگی هر فرد می باشد. تقسیم بندی های مختلفی در مورد سن سالمندی وجود دارد، اما معتبرترین تقسیم بندی که مربوط به سازمان بهداشت جهانی است، به شرح زیر است:

▪ ۶۰ تا ۷۵ سال: سالمند جوان ( مسن )
▪ ۷۵ تا ۹۰ سال: سالمند پیر
▪ ۹۰ سال و بالاتر: خیلی پیر

● عوامل مؤثر بر سلامت سالمندان

به درستی مشخص نیست که چه عواملی بر سالمندی سالم تأثیر گذارند، اما این نکته مشخص است که عادات و رفتارهای بهداشتی، سیستم حمایت کننده ی اجتماعی و دید خوش بینانه نسبت به زندگی، تجارب زندگی، خصوصیات شخصیتی و سلامت جسمی کنونی و… همه بر سلامت دوران سالمندی مؤثرند.

● رشد و سالمندی

همه ی انسانها با ذخیره ی بافتی و سلولی خارق العاده پا به جهان می گذارند ولی این ذخیره با افزایش سن تحلیل می رود. برخی از انواع سلول ها، ازقبیل سلول های کبدی و کلیوی در طول مدت زمان طولانی، مرتباً جانشین می شوند، برخی دیگر مانند سلولهای عضلانی توان باز تولید محدودی دارند، عمر همه ی سلولها و بافت ها محدود است و هر چه فرد سالمند تر شود، فرآیند ترمیم ضعیف تر می شود. به این ترتیب بدن بسیار به کندی پیر می شود بدون آنکه تا سالها تغییرات آن قابل درک باشد.

● برازندگی و سلامت فیزیکی وابسته است به:

۱- سن تقویمی در برابر سن کارکردی:
ساعت زیست شناختی افراد با یکدیگر فرق دارد و برخی زودتر از بقیه پیر می شوند. مردان تا سن ۵۰ سالگی سریعتر از زنان پیر می شوند. عوامل زیست شناختی و محیطی هر دو تأثیر مهمی بر سلامتی دارند، عوامل روانشناختی و اجتماعی نظیر روابط با اعضای خانواده نیز تأثیر عمیقی بر سلامتی دارند.. بخش اعظم این پدیده به وراثت مربوط می شود، ولی رژیم غذایی، آب و هوا، ورزش و عادات بهداشتی نیز در این زمینه تأثیر گذارند. به این ترتیب سن تقویمی به تنهایی معیار ضعیفی برای ارزیابی وضعیت فیزیکی یا سالمندی است.

۲- تمرین های بدنی:
یکی ازبهترین روشهای پیشگیری از بیماری و حفظ برازندگی فیزیکی است. برخی از پژوهشگران اظهار داشته اند که حدود ۵۰% از افت سالمندی از طریق اصلاح سبک های عادتی زندگی نظیر شرکت در تمرین های بدنی منظم قابل اجتناب است. یکی از رموز فراوانی انرژی و تحرک مدیران ارشد اجرایی شرکت های برتر آمریکایی دلبستگی آنان به تمرین های بدنی و نیز سایر عادات بهداشتی درست نظیر عدم استعمال دخانیات، استفاده از رژیم غذایی مناسب و خواب کافی است. بدون تمرین بدن تحلیل می رود، عضلات ضعیف و استخوانها پوک می شوند، شریانها مسدود می شوند و قلب برای کنارآمدن با بارهای ناگهانی وارد بر آن تحت فشار قرارمی گیرد.

● یک برنامه ی ورزشی باید شامل مراحل زیر باشد:۱) مرحله ی گرم کردن
۲) مرحله ی حرکات تقویتی برای تقویت عضلات
۳) مرحله ی هوازی
۴) مرحله ی سرد

اگر فردی که قرار است از برنامه استفاده کند تا به حال ورزش نکرده است، یکسری فعالیت ورزشی ابتدایی با ۳۰ تا ۴۵ درصد حداکثر ضربان قلب در هفته های اول تمرین برای او مناسب است. برنامه معمولاً با روزی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه شروع می شود. مسأله ی مهم این است که شدت و مدت ورزش به آرامی و تدریجاً افزایش یابد تا خطر آسیب دیدگی به حداقل برسد. بنابراین ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا تمرین به سطح ثابت و مورد نظر برسد.
برای این افراد بهتر است مدت تمرین ۵ دقیقه و شدت آن ۵% حداکثرضربان قلب هر دو هفته یکبار افزایش کند. افراد ناآماده ابتدا باید مدت را افزایش دهند و سپس در صورت عدم وجود مشکل شدت تمرین را نیز افزایش دهند. شدت تمرین برای هر نوع کار و ورزش را می توان به سادگی با تعیین ضریان قلب در وسط و انتهای هر جلسه ی تمرینی تعیین کرد و با آن یک محاسبه ی مطلوب از درصد حداکثر ضربان قلب به دست آورد. به دلیل ارتباط زیاد میان فعالیت های ورزشی شدید با آسیب دیدگیهای اسکلتی عضلانی برای افراد مسن همیشه باید ورزش های ملایم و سبک تجویز شود. نتایج بررسی ها و تحقیقات نشان می دهد که برای افراد مسن، پیاده روی یک برنامه ی مؤثر برای توسعه آمادگی جسمانی است. پیاده روی برای اجرا بسیار راحت است و نیاز به مهارت کم و امکانات و وسایل ویژه اندکی دارد. شدت کم پیاده روی و فشار جزئی آن روی بدن سبب ایمنی و سازگاری بیشتر برای افراد مسن می شود. پیاده روی سبب افزایش آمادگی عروق قلبی می شود،استرس را کاهش می دهد و به کنترل وزن کمک می کند.

● نقش ورزش

طی بررسی های بسیاری اثرات ورزش روی دستگاههای مختلف بدن ثابت شده است:

▪ دستگاه عروق قلبی:
ـ ظرفیت کار قلب
ـ تعداد ضربان قلب درحالت استراحت
ـ کلسترول کلHDL
ـ فشارخون
▪ دستگاه تنفسی:
ـ حداکثر اکسیژن مصرفی
ـ تهویه ی دقیقه یی
ـ ظرفیت حیاتی
▪ دستگاه اسکلتی عضلانی:
ـ دانسیته ی استخوانی
ـ انعطاف پذیری
ـ دامنه ی حرکت فعال
ـ قدرت عضلانی
ـ هماهنگی
▪ نبض:

یکی از ساده ترین مقیاس های اندازه گیری سلامت و برازندگی فیزیکی تعداد نبض است، تعداد نبض به طور متوسط ۷۲ تا ۷۶ ضربه در دقیقه است. در بزرگسال مؤنث تعداد نبض در زمان استراحت به طور متوسط ۷۶ تا ۸۰ ضربان در دقیقه است. در کل هر چه تعداد نبض در حال استراحت کمتر باشد فرد سالم تر است مگر آنکه یک مشکل عمده ی قلبی وجود داشته باشد. در صورت افزایش تعداد نبض به بیش از ۸۰ ضربان در دقیقه احتمال وجود مشکل مطرح می شود. برای مثال نرخ مرگ و میر برای زنان و مردانی که نبض آنها در زمان استراحت ۹۲ بار می زند چهار بار بیشتر از افرادی است که نبض آنها ۶۷ بار می زند.

ورزش سالمندان

یکی از راههای تضمین کننده سلامت جسم و روان در سالمندان فعالیتهای بدنی روزانه و مرتب می باشد.با ورزش مستمر منظم و مناسب در دوران سالمندی می توان از بیماریهای زیر جلوگیری کرد:
ü      بیماری قلبی و عروقی                                 ü پوکی استخوان
ü      چربی خون بالا                                          ü سرطان روده بزرگ
ü      چاقی                                                      ü گوشه گیری
ü      استرس و اضطراب                                       ü بی خوابی و افسردگی
ü      ناراحتی گوارش                                           üسکته قلبی مغزی
ü      فشارخون بالا                                              üتصلب شرابین
ü      ضعف عضلات                                             ü ناهنجاریهای جسمانی
ü      دیابت نوع ۲                                               ü سندرم خستگی مزمن
ü      دردهای مفصلی، عضلانی: کمردرد ، زانودرد، گردند درد….

توصیه می شود قبل از شروع به ورزش ۵ الی ۱۰ دقیقه با فعالیت آهسته مثل پیاده روی آرام با انجام نرمش های سبک بدن خود را گرم کنید.

پیاده روی روزانه بمدت ۳۰ دقیقه در سطوح صاف یکی از بهترین ورزشهایی است که به سالمندان توصیه می شود.

مرحله گرم کردن بدن در ورزش بسیار مهم است. و می تواند ریسک بروز آسیبهای لیگامانی و تاندونی را کاهش دهد.

از پیاده روی در سطوح شیب دار خودداری نمائید.

فراموش نکنید از ورزش در هوای آلوده اجتناب کنید.

افزایش شدت و مدت تمرینات ورزشی باید تفریحی باشد تا ریسک آسیب کاهش یافته و بدن قدرت تطابق با تغییرات حاصله را داشته باشد.

از تمرینات چرخشی و خم و راست کردن ناگهانی کمر و حرکات پرشی اجتناب کنید.

بلافاصله پس از صرف غذا و قبل از رفتن به رختخواب از انجام تمرینات ورزشی اجتناب کنید.

در هنگام ورزش کفش و لباس مناسب بپوشید.

پیاده روی در عصر هنگام غروب خورشید به داشتن خواب بهتر شبانه کمک خواهد کرد.

درصورت وجود علائم هشدار دهنده زیر در حین ورزش کردن بایستی فعالیت جسمی را متوقف کرد :
ü      احساس درد قفسه سینه و احساس تنگی نفس
ü      طپش قلب ، سرگیجه و تاری دید
ü      نداشتن تعادل، خستگی زیاد
ü      تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلات

پس از خاتمه ورزش با ۵ الی ۱۰ دقیقه پیاده روی ملایم بدن خود را سرد نمائید.

مرحله سرد کردن می تواند از بروز ضربان های نابجای قلبی و سرگیجه پس از ورزش پیشگیری کند.

منبع:سایت پزشکان بدون مرز

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

تعداد اعصاب نخاعی ۳۱ جفت بوده که شامل موارد ذیل است:

برچسب‌ها: تعریف سالمندی, ورزش و سالمندان, سالمندی و ورزش, سلامت سالمندان

این مقاله به طور مختصر و مفید به وضعیت ستون فقرات,طناب نخاعی,علل و الگوهای آسیب نخاعی و همچنین علایم ضایعات نخاعی می پردازد.

ستون فقرات شامل ۳۳ مهره می باشد که عبارتنداز:

-۷ مهره گردنی(سرویکال)

-۱۲ مهره پشتی(توراسیک)

-۵ مهره کمری(لومبار)

-۵ مهره خاجی(ساکروم)

-۴ مهره دنبالجه ای(کوکسیس)

مهره های خاجی به هم جوش خورده و استخوان واحدی را بنام ساکروم به وجود می آورند.چهار مهره دنبالچه ای نیز استخوان واحدی بنام کوکسیس را ایجاد می کنند.

مهمترین وظیفه ستون فقرات,محافظت از طناب نخاعی(spinal cord),تحمل وزن سر و تنه می باشد.این ناحیه انتقال دهنده وزن بدن به اندام های تحتانی است.ستون فقرات در حالت طبیعی در نمای طرفی,دارای چند قوس یا انحنای نرمال به صورت زیر می باشد:

-تحدب به جلو(قدام)در ناحیه گردنی

-تقعر به جلو در ناحیه پشتی

-تحدب به جلو در ناحیه کمری

وجود چنین قوس ها یا انحناهایی باعث افزایش مقاومت ستون فقرات در برابر فشارها و استرس های عمودی می گردد.اگر قوس ها بیشتر ازحد طبیعی خود باشند منجر به اختلال عملکرد فقرات و درنتیجه باعث بروز درد درازمدت می گردند.این افراد مستعد آسیب بیشتری نسبت به افراد طبیعی می باشند.افزایش قوس کمر(هیپرلوردوز),افزایش قوس پشتی(کیفوز) و انحراف طرفی ستون فقرات(اسکولیوز) نمونه هایی از اختلالات وضعیت بدنی محسوب می گردند.

-هر مهره شامل یک جسم یا تنه مهره(Body) در قسمت جلو و یک قوس مهره ای در سمت عقب است.قوس های مهره ای در عقب مجرای نخاعی را به وجود می آورند.طناب نخاعی در داخل این مجرا قرار می گیرد.نخاع در طول ستون فقرات از ناحیه گردنی تا قسمت اولین و یا دومین مهره کمری امتداد دارد(پایان می یابد) و ریشه های عصبی در طول نخاع بصورت حسی یا حرکتی که در ناحیه سوراخ های بین مهره ای اعصاب نخاعی را ایجاد می کنند از نخاع منشعب می شوند.مسیر فیبرهای حسی به سمت نخاع و از آن جا به سمت مغز است.مسیر فیبرهای حرکتی به سمت محیط(مثلا عضلات)می باشد.

-۸ زوج گردنی(با حرف C نمایانگر سرویکال)

-۱۲ زوج پشتی(با حرف T نمایانگر توراسیک)

-۵ زوج کمری(با حرف L نمایانگر لومبار)

-۵ زوج خاجی(با حرف S نمایانگر ساکرال)

-۱زوج دنبالچه ای(با حرف Co نمایانگر کوکسیژیال)

تصاویر زیر:

طول نخاع حدودا ۴۵ سانتی متر است که از زیر بصل النخاع شروع می شود و درحدود ناحیه اولین یا دومین مهره کمری خاتمه می یابد.به پایین ترین قسمت تنه نخاعی که بین اولین و دومین مهره کمری پایان می یابد به دلیل مخروطی شکل بودن به مخروط انتهایی(conus medullaris)معروف است.ریشه های اعصاب نخاعی کمری و خاجی بصورت دم اسب خارج می شوند که منطقه دم اسبی(cauda equina)نامیده می شود.ریشه های دم اسبی کمری و خاجی مسیر طولانی تری را نسبت به بقیه ریشه های اعصاب نخاعی طی می کنند.

با توجه به اینکه نخاع میان اولین و دومین مهره کمری پایان می یابد,بنابراین طولش نسبت به ستون فقرات کمتر است که حدودا ۲۵ سانتی متر ذکر می شود.

میان هر دو مهره,دیسک بین مهره ای که از جنس غضروف می باشد قرار می گیرد.هر دیسک خود از دو قسمت تشکیل شده است:یک قسمت محیطی و یک بخش مرکزی بنام هسته دیسک.

مهره ها و دیسک های بین مهره ای به گونه ای اتصال دارند که امکان حرکات مختلف خم و صاف شدن,خم شدن طرفی و چرخش به طرفین را به ستون فقرات می دهند.مهمترین وظیفه دیسک های بین مهره ای,تحمل وزن و کاهش شدت ضربات به ستون فقرات است.

علل آسیب طناب نخاعی(Spinal Cord Injury):

آسیب های نخاعی به دو علت ایجاد می شوند که عبارتنداز:

۱-تروماتیک(ضربه ای).آسیب های ناشی از ضربه ۷۰ درصد ضایعات را تشکیل می دهند.

۲-غیرتروماتیک(غیرضربه ای):نوع غیرضربه ای عامل حدود ۳۰ درصد آسیب های نخاعی می باشند.

در نوع تروماتیک ضربات وارده به ستون فقرات بیشتر به علت آسیب عروقی یا شکستگی,دررفتگی مهره و یا ترکیبی از این دو(شکستگی-دررفتگی)می توانند منجر به آسیب نخاع نیز گردند.ازجمله عوامل تروماتیک که باعث آسیب نخاعی می گردد می توان به مواردی چون چپ شدن اتومبیل,افتادن از بلندی,تصادف با موتور سیکلت,زلزله,فعالیت های ورزشی خشن,ضربات چاقو,زخم های ناشی از اصابت گلوله و... اشاره کرد.

عوامل غیرتروماتیک(غیرضربه ای)که زمینه آسیب نخاعی را فراهم می کند,بیشتر در ارتباط با یک بیماری یا اختلالات عروقی مطرح می گردد.ترومبوز,آمبولی,ناهنجاری های شریانی-وریدی و خونریزی ناشی از اختلال عروقی می تواند باعث آسیب طناب نخاعی گردد.تومورها,عوامل عفونی,آرتروزهای شدید ناحیه ستون فقرات,فتق دیسک بین مهره ای,تنگی کانال نخاعی(مثلا به علت اسپوندیلولیستزیس یا لیز خوردن مهره ای بر روی مهره ای دیگر)بیماری سیفلیس,میلیت عرضی,پولیومیلیت(فلج اطفال),سیرنگومیلی,اسپاینابی فیدا,ام اس(بیماری مالتیپل اسکلروزیس) و آمیوتروفیک لترال اسکلروزیس(ALS) و.. هم می توانند باعث آسیب نخاع گردند که جزو عوامل غیرتروماتیک محسوب می شوند.گاها و به ندرت به هنگام جراحی های خاص,تزریق نخاعی,تابش و انجام واکسیناسیون نیز در بروز آسیب نخاعی نقش دارند.

سطح آسیب نخاعی:

آسیب در ناحیه گردنی منجر به فلج چهاراندام(کوادری پلژی یا تتراپلژی)می گردد و اگر در سطح سگمان پشتی و کمری(توراسیک و لومبار)باشد باعث پاراپلژی(فلج اندام تحتانی یا فلج پاها)می شود.بالا بودن سطح آسیب در مواردی که پاراپلژی ایجاد می شود با اختلال عملکرد عضلات تنه نیز همراه می گردد.

شایعترین محل های درگیری نخاعی,در نواحی ,T4-T7,C5-C7 و T10-L2 می باشد.به خصوص در دو ناحیه آسیب پذیرتر هستند;یعنی سگمان C6-C7 و T12-L1.این دو قسمت در ناحیه ای واقع شدند که یک بخش خیلی متحرک به یک ناحیه کم تحرک می پیوندد و به همین دلیل مستعد آسیب بیشتری هستند.

به طور کلی بیماران با مشکلات نخاعی,علایمی از اختلال عملکرد حسی-حرکتی بروز می دهند.اختلال حسی در این بیماران بصورت فقدان حس,کاهش میزان حس,احساس هایی غیرطبیعی و افزایش حساسیت می باشد.اختلالات حرکتی بصورت ضعف یک اندام و یا فلج اندام ایجاد می گردد.

شوک نخاعی(Spinal Shock):

در آسیب های کامل نخاعی ناشی از تروما, این حالت ایجاد می شود.هنگامی که نخاع به صورت ناگهانی دچار قطع عرضی می گردد به علت قطع را ه های فوق نخاعی(سوپرااسپاینال)بیشتر فعالیت های نخاعی در زیر سطح سگمان مربوطه, شدیدا مختل می شود.هرچه سطح آسیب بالاتر باشد اثرات ناشی از شوک نخاعی گسترده تر می شود.کاهش شدید رفلکس های نخاعی و شلی عضلانی (فلسیدیتی)در زیر سطح آسیب به هنگام شوک نخاعی ایجاد می شود.این حالت موقتی است و معمولا بعداز چند روز تا چند هفته ادامه می یابد.بعد از این مدت نورون های نخاعی در زیر سطح آسیب به تدریج فعال شده و تحریک پذیری خود را ازسر می گیرند,به طوری که در بسیاری از موارد فعالیت مجدد نورون ها از حد طبیعی خود فراتر می رود.

علایم شوک نخاعی:

-فلسیدیتی یا شلی عضلانی در زیر ناحیه آسیب

-کاهش ضربان قلب(برادیکاردی)

-کاهش دمای بدن(هایپوترمی)

-اختلال در عملکرد سیستم تنفسی و فرآیند تهویه.در آسیب های ناحیه گردنی به خصوص اگر قسمت های فوقانی درگیر شود احتمال مرگ وجود دارد.عضلات بین دنده ای از T2 الی T12 و عضله دیافراگم از عصب فرنیک(C4,C3,C2)عصب گیری می کند.

-کاهش فعالیت احشایی

-اختلال در عملکرد مثانه که منجر به تجمع ادرار می گردد

-کاهش خروجی قلب و هایپوتنشن

-خطر زخم های بستر یا زخم های فشاری

با افزایش تدریجی فعالیت های نخاعی و برگشت رفلکس ها,پدیده شوک نخاعی پایان می یابد.اگر آسیب در سگمان خاجی(ساکرال)باشد,شلی یا فلسیدیتی باقی می ماند.

انواع آسیب نخاعی:

۱-آسیب کامل

۲-آسیب ناکامل

در ضایعه کامل نخاعی که معمولا بعداز آسیب قابل تشخیص می باشد,حرکت و حس در سگمان صدمه دیده ازبین می رود.همچنین در این نوع از آسیب تا مرحله شوک نخاعی, حس و حرکت در زیر سگمان آسیب دیده وجود ندارد.پس از پایان مرحله شوک نخاعی فعالیت های رفلکسی عضلات ایجاد می شود و گاها به میزان زیادی تشدید می گردد که به آن اسپاستیسیتی می گویند.ضایعات کامل نخاعی به علت قطع عرضی کامل,فشار شدید به طناب نخاعی,صدمات عروقی و حتی کشش های طولی نخاع ایجاد می گردند.

بر اثر ترومای وارده به طناب نخاعی که منجربه آسیب کامل می گردد,بندرت خود طناب نخاعی پاره می شود یا دچار قطع عرضی می گردد ولی عموما اثرات ضربه باعث ایجاد یک پروسه تخریبی در طناب نخاعی می گردد و درحقیقت عواملی چون خونریزی,ادم,نکروز,مرگ بافت عروقی و هماتوم مرکزی است که آسیب طناب نخاعی را ایجاد می کنند.

برخلاف آسیب های کامل نخاعی,در آسیب ناکامل نخاعی میزانی از عملکردهای حسی و یا حرکتی در زیر سطح ضایعه سالم می مانند.اگر بعد از آسیب نخاعی,درجاتی از ادراک حسی یا حرکتی در زیر ناحیه آسیب دیده وجود داشته باشد می توانیم امیدوار باشیم که فرد وضعیت بهتری را ازنظر حسی-حرکتی بعد از صدمه تجربه کند و هرچه مدت زمان برگشت سریعتر باشد به همان نسبت بهبودی نیز بیشتر خواهد شد.

علایم و عوارض ضایعه نخاعی: شدت و میزان علایم و عوارض به عوامل مختلفی وابسته است ولی مهمترین فاکتور سطح ضایعه است.هرچه سطح آسیب بالاتر باشد به همان نسبت علایم و عوارض ضایعه نخاعی شدیدتر خواهد بود.

علایم و عوارضی که ممکن است در آسیب های نخاعی ایجاد شود شامل موارد ذیل است:

-عوارض حسی-حرکتی و درد

-اختلال در عملکرد سیستم تنفسی

-افت فشار خون در حالت ایستاده به خصوص در ماه های اول

-اختلال در عملکرد سیستم ادراری

-اختلال در عملکرد سیستم احشایی

-احتمال کاهش تعداد ضربان قلب(برادیکاردی)

-مشکل متابولیکی

-اختلال در تنظیم دمای بدن

-عرق کردن رفلکسی

-اختلال عروقی

-احتمال ایجاد هیپررفلکسی اتونومیک که بیشتر در میان آسیب های گردنی شایعتر است که بعدا به طور مفصلتری توضیح داده خواهد شد.

-بسیاری از مشکلات و عوارض دیگر شامل:عفونت های ادراری,ترومبوز وریدی,آمبولی ریوی,زخم های بستر,احتمال ایجاد تغییر شکل در مفاصل و کوتاهی در عضلات,استخوان سازی در بافت نرم(مثلا تاندون و عضله) اطراف مفصل و اختلالات روحی-روانی.

هیپررفلکسی(دیس رفلکسی) اتونومیک:

این پدیده یک اختلال در عملکرد هماهنگ سیستم اتونومیک می باشد که بعداز شوک نخاعی ممکن است در بیمارانی با سطح آسیب بالاتر از T6 دیده شود.این وضعیت یک علامت هشداردهنده است و یک اورژانس حاد محسوب می شود و اگر به موقع درمان نشود ممکن است منجر به ازدست رفتن هوشیاری,خونریزی مغزی و حتی مرگ شود.علایم هیپررفلکسی اتونومیک عبارتنداز:

-سردرد ضربه ای(کوبشی)

-فشار خون خیلی بالا

-تاری دید

-اسپاستیسیتی شدید

-کاهش یا افزایش ضربان قلب

-سرد شدن و لرزیدن

-گرفتگی بینی

-عرق کردن شدید در بالا یا زیر سطح آسیب

-اضطراب و نگرانی

-مردمک گشاد شده

-رنگ پریدگی پوست در زیر محل ضایعه

-ترک خوردگی پوست روی سینه و بازوها

-تنفس سخت

هایپررفلکسی اتونومیک بیشتر به علت پربودن مثانه و تجمع مدفوع ایجاد می شود که باید به هنگام درمان مدنظر قرار گیرد.عوامل دیگری چون تحریکات پوستی,شکستگی ها,تغییر وضعیت های شدید,لباس های تنگ یا کمربند سفت,زخم های فشاری,گاهی به علت فرورفتن ناخن در پوست و عضلات و گاها در خانم ها به دلیل اسپاسم شدید عضلات جدار رحم می توانند باعث بروز دیس رفلکسی اتونومیک شوند.

درمان(Treatment):به طورکلی درمان بیماران با ضایعه نخاعی شامل:

-درمان اورژانسی

-درمان های جراحی درصورت لزوم

-درمان های دارویی درصورتی که لازم باشد

-فیزیوتراپی

فیزیوتراپی در هر دو نوع آسیب کامل و ناکامل کمک کننده است.در ضایعات کامل انجام به موقع و مستمر فیزیوتراپی می تواند زمینه استقلال فردی و کاری بیشتری را ایجاد کند و در موارد انواع آسیب های ناکامل منجر به افزایش بهبودی و کارایی اندام ها می گردد.

نویسنده فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار

مطالب مرتبط:

طناب نخاعی

آسیب طناب نخاعی

آسیب های ناکامل طناب نخاعی

سندرم دم اسب

سندرم کونوس مدولاریس

*استفاده از مطالب فقط درصورت ذکر منبع وبلاگ یا لینک آن مجاز است

برچسب‌ها: آسیب نخاعی, علایم ضایعات نخاعی, علل ضایعه نخاعی, انواع آسیب نخاعی

جهت دسترسی به اطلاعات در این ارتباط که در پست آناتومی وریدی اندام تحتانی( Vein Anatomy of The Lower Limb)-وریدهای واریسی مطرح شده است روی لینک زیر کلیک کنید:

http://barzkar2.blogfa.com/post/29

----------------------

موضوعات این وبلاگ شامل:

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

برچسب‌ها: درباره وریدهای واریسی, درباره واریس, مشکلات عروقی, اختلالات عروقی

بیماری ام اس چیست؟

Multiple sclerosis or MS

مالتيپل اسکلروزیس ( MS ) بيماریی است که مغز ، طناب نخاعي و عصب بينايي را درگير مي نمايد و مي تواند موجب اختلالاتي در کنترل و قدرت عضلات ، سيستم بينايي ،‌ تعادل ، حس ( اختلالات حسي مثل سوزن سوزن شدن يا بي حسي در انگشتان دست و پا ) و عملکرد ذهني مثل فرآيند شناختی و عواطف گردد .

علائم MS ناشي از التهاب در سيستم اعصاب مرکزي و در نتيجه تخريب ميلين ( Myelin ) بوجود مي آيند .

ميلين ترکيبي است از جنس پروتئين که اطراف رشته هاي عصبي (فیبرهای عصبی) را فرا گرفته است . فرآيند تخريب ميلين را دميلينیزاسيون مي گويند و درنتيجه اين فرآيند ، انتقال پيام عصبي در سلول عصبي دچار مشکل و اختلال مي گردد . اسکلروز سيستميک اغلب در گروه سني جوانان و ميانسالان رخ مي دهد . در واقع دو سوم موارد MS بين سنين ۲۰ تا ۴۰ سالگي آغاز مي گردد و بيشترين احتمال ابتلا در سن ۳۰ سالگي است . بروز MS در کودکان و افراد بالاي ۶۰ سال بسيار نادر است .

علت بيماري مالتيپل اسکلروز چيست ؟

علت اصلي بيماري MS ناشناخته است . ممکن است در اين ميان عوامل ژنتيک نقش داشته باشند چرا که احتمال ابتلاي فرزندان افراد مبتلا ، بيشتر مي شود . منطقه جغرافيايي محل زندگي نيز ممکن است داراي اهميت باشد .

محققين موفق به يافتن رابطه اي بين منطقه جغرافيايي محل زندگي فرد در کودکي و ابتلا به بيماري MS شده اند . شايد علت اين رابطه ،‌ شيوع بيماري هاي ويروسي دخيل در بيماري MS در مناطق جغرافيايي خاص بوده باشد .

ايجاد اختلال در سيستم ايمني که در سنين بالاتر بوقوع مي پيوندد موجب شعله ور شدن بيماري MS در افرادي مي گردد که از کودکي مستعد ابتلا به بيماري MS بوده اند .

علائم بيماري MS

علائم و نشانه ها بر حسب اين که کدام قسمت از مغز يا طناب نخاعي درگير شده باشند متفاوت است .

شايعترين علائم زودرس MS شامل موارد زير است :

- علائم عضلاني : ضعف عضلاني - لرزش پا - سفتي عضلات - احساس سنگيني - اختلالات تعادلي

- علائم بينايي : ديد تيره و مه آلود - درد کره چشم بخصوص به هنگام حرکت چشم - کوري - دو بيني

علائم با شيوع کمتر :

- علائم حسي : سوزن سوزن شدن و دردهاي سوزشي - بي حسي اندامها - احساس برق گرفتگي به هنگام خم شدن روبه جلو يا عقب

- اختلالات تعادل : گيجي و سرگيجه دوراني

راههاي تشخيص MS کدامند ؟

پزشکان اغلب وقتي موفق به تشخيص بيماري MS مي گردند که بيش از يک منطقه از بدن درگير شده باشد . غالباً هنگامي توجه به سمت MS جلب مي گردد که بيمار در مرحله فعاليت بيماري ، حداقل دو علامت يا نشانه از علائم و نشانه هاي شايع بيماري MS را بروز داده باشد .

در بيماران مبتلا به MS تصاوير MRI غالباً شامل ضايعاتي در بيش از يک منطقه از سيستم اعصاب مرکزي مي باشد .

سير و پيش آگهي بيماري MS چگونه است ؟

رفتار MS در افراد مختلف متفاوت است . در بيماراني که مبتلا به نوع خفيف بيماري مي باشند ممکن است اختلالي در کارهاي روزمره بوجود نيايد در حالي که بيماران مبتلا به انواع شديد ممکن است بکلي ناتوان شوند .

بيشتر بيماران بين اين دو طيف قرار مي گيرند و مراحل متنوع بيماري شامل مرحله حمله ، مرحله فروکش کردن علائم و عود ، به تناوب اتفاق مي افتند . ممکن است بيماري سال ها بدون علامت باقي بماند در حالي که بيمار ديگري طي دوره اي کوتاه مکرراً مبتلا به حملات آزار دهنده MS گردد .

راههاي درمان MS کدامند ؟

داروهائي که روي سيستم ايمني تأثير مي گذارند موجب کاهش تناوب وشدت حملات MS شده و ممکن است ميزان بروز ناتواني هاي ناشي از MS در طول زمان را کاهش دهند . مصرف اين داروها بايد به محض تشخيص MS آغاز گردد .

گاهي به هنگام عود بيماري از داروهاي کورتوني براي کاهش التهاب استفاده مي شود .

درمانهاي تکميلي مثل فیزیوتراپی، رژيم هاي تغذيه اي و مکمل هاي غذايي ، ماساژ‌درماني و روشهاي آسوده سازي ( Relaxation ) مورد استفاده قرار مي گيرند .

یک نکته مهم:

در زمان های فیزیوتراپی و تمرین درمانی بیماران مبتلا به بیماری مالتیپل اسکلروزیس نکاتی که حتما باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:

-سطح تمرینات باید به گونه ای باشد که از خستگی بیماران اجتناب گردد.

-از انجام تمرینات در محیط هایی خیلی گرم خودداری شود. وسط روز(ظهر) که معمولا دما بالا ست زمان مناسبی جهت انجام تمرینات نمی باشد.

-آرامش روحی-روانی بیماران باعث افزایش کارایی و عملکرد آنان می گردد.استرس ها و هیجانات شدیدا فرایند های حرکتی بیماران را مختل می کند.

موضوعات فیزیوتراپی

تصویر و ابتدا-انتهای عضلات اندام های فوقانی و تحتانی

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه

مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)

مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر

مطالب و موضوعات متفرقه (مقالاتی درباره فشار خون، دیابت، بیوفیزیک، رادیولوژی،فیزیولوژی و تست خون، برخی از بیماری ها و...)

مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

مقالات رادیولوژی

برخی از خلاصه مقالات فیزیوتراپی

طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن

مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)

ویدیوهای آموزشی

برچسب‌ها: ام اس, اسکلروز متعدد, علائم ام اس, تشخیص ام اس

تحت شرایط خاصی مثل چربی خون بالا-سن بالا-قند خون بالا- و یا زمینه ارثی و فامیلی وبه خصوص مصرف دخانیات و استرس های شغلی و محیطی داخل رگهای خونرسان قلب(عروق کرونر) ترکیبات و پلاک های چربی رسوب کرده و فضای داخل رگ را تنگ میکند.این تنگی بعضی مواقع آن قدر شدید است که عضله قلب نمی تواند خون کافی از رگ دریافت کند یعنی قلب قادر به کار عادی نیست و حتی قسمتی از عضله قلب ممکن است در اثر نرسیدن خون دچار مرگ گردد.این حالت را سکته یا انفارکتوس قلبی گویند.اگر نرسیدن خون آنقدر شدید نباشد که مرگ عضلات قلب اتفاق بیفتد ولی باعث درد شدید جلوی قفسه سینه به مدت چند دقیقه تا نیم ساعت گردد می گویند آنژین قلبی ایجاد شده است.انفارکتوس دردی ایجاد می کند که معمولا بیش از یک ساعت طول می کشد.درمان رگ های تنگ شده قلب گشاد کردن رگ از طریق بالون زدن ویا عمل جراحی باز پیوند یک رگ دیگر به جای رگ تنگ شده است.باز کردن رگ از طریق بالون زدن را رگسازی یا تعمیر و ترمیم رگ یا "آنژیو پلاستی" یا PTCA می گویند. PTCA یاPercutaneus Transluminal Coronary Angioplasty روش رایجی برای باز سازی رگ های قلب تنگ شده است که امروزه در تمام دنیا از جمله کشور ما انجام می شود.با ابزار مخصوص از فضای داخل سرخرگ بزرگ کشاله ران وارد آئورت و از آن جا وارد رگ های مخصوص قلب شده و کار گشاد سازی یا در واقع رفع تنگی را انجام می دهند. پس از بالون زدن و گشاد کردن رگ معمولا وسیله فلزی توری یا فنری شکل ظریفی هم در تاحیه بالون زده رگ قرار میدهند که همان ناحیه مجددا دچار تنگی نشود یا به اصطلاح حالت گشادشده در همان وضعیت اصلاح شده همیشه باقی بماند.این وسیله ظریف گران قیمت را Stent می گویند.یادمان نرود که این عمل یک اقدام درمانی است و همیشه پیشگیری اصلح و ارجح بر درمان است. تا آنجا که میسر است باید کاری کرد که این تنگی عروق قلب پیش نیاید.

منبع:http://medical3000.blogfa.com/

طبقه بندی مطالب وبلاگ فیزیوتراپی

مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه