راه تنفسی تحتانی
راه تنفسی تحتانی
دستگاه تنفس شامل راه های تنفسی و ریه ها است. راه تنفسی را می توان به دو قسمت تقسیم کرد:
*راه تنفسی فوقانی
*راه تنفسی تحتانی
دستگاه تنفس در تصویر زیر:
راه تنفسی تحتانی
راه تنفسی تحتانی به ترتیب شامل قسمت های زیر است:
*نای یا تراشه (Trachea)
*نایژه یا برونش اصلی راست و چپ (Right and left principal bronchus)
*پنج نایژه یا برونش لوبار
*چندین نایژه یا برونش سگمنتال و ساب سگمنتال
*نایژک ها یا برونشیول ها که به برونشیول انتهایی، تنفسی و تنفسی انتهایی تقسیم می شوند. هر برونشیول تنفسی انتهایی (Terminal respiratory bronchiole) تعدادی از مجاری بنام مجاری آلوئولار را ایجاد می کند.
*مجاری آلوئولار یا حبابی (Alveolar ducts) که هر یک چند شاخه اتریوم یا دهلیز (Atrium) را به وجود می آورند و هر اتریوم خود چند کیسه هوایی (Air sac or Alveolar sac) را ایجاد می کند. هر کیسه هوایی از چند حبابچه (Alveoli) یا آسینی (Acini) تشکیل می گردد.
نای یا تراشه (
Trachea)نای در بزرگسالان لوله ای به طول ده الی دوازده سانتی متر بوده که دارای خاصیت ارتجاعی است. وجود غضروف های حلقوی ناکامل (تقریبا دایره ای) متعدد در مسیر نای، مانع از روی هم خوابیدن آن می گردد و درنتیجه مسیر نای همیشه باز می ماند. تراشه در سطح کارینا (Carina) به دو برونش اصلی راست و چپ تقسیم می گردد. چون برونش اصلی راست در امتداد تراشه قرار دارد، بنابراین اجسام خارجی آسپیره شده تمایل بیشتری در طرف راست دارند.
برونش ها یا نایژه ها (
Bronchi) و برونشیول ها یا نایژک ها (Bronchioles)تقسیماتی از مجاری هوایی که بین نای و برونشیول ها قرار می گیرند، برونش نامیده می شوند. برونش ها همانند نای دارای حلقه های غضروفی هستند. گسترش تیغه های غضروفی به تدریج از نای به برونش ها کاهش می یابد. برونشیول ها قطری کمتر از یک میلی متر داشته و فاقد غضروف هستند. جدار برونشیول ها تقریبا به طور کامل از ماهیچه صاف تشکیل شده است (به غیراز انتهایی ترین برونشیول ها که فقط حاوی چند ماهیچه صاف هستند). عواملی که در کنترل عضلات صاف برونشیول ها نقش دارند و مواردی که این کنترل را به هم می زنند، جهت درک عملکرد سیستم تنفسی و یا شناخت اثرات برخی از بیماری های تنفسی بر برونشیول ها مهم هستند.
مطالب مرتبط
Iran