آتروفی مغزی و علل آن

 

آتروفی مغزی

Brain atrophy, or Cerebral atrophy

آتروفی (Atrophy) به معنای کوچک شدن و تحلیل رفتن بافت است. آتروفی مغزی (Brain atrophy, or Cerebral atrophy) یعنی کاهش اندازه بافت مغز به علت ازبین رفتن سلول های مغزی یا آسیب ارتباطات در مغز. آتروفی مغز درنتیجه برخی از بیماری ها، آسیب ها، اختلالات و افزایش سن ایجاد می گردد که ممکن است به ناحیه خاصی از مغز محدود شده باشد یا نواحی زیادی از آن را درگیر نماید. این مشکل باعث اختلال در عملکرد مغز می گردد و درصورت عدم درمان مناسب به تدریج پیشرفت می کند. درنتیجه آتروفی مغز، انواعی از اختلالات نورولوژیکی و مشکلات شناختی ایجاد می گردد. به طورکلی میزان آتروفی مغز با توجه به علت زمینه ای به صورت آهسته یا سریع افزایش می یابد.

 

 

 

علل آتروفی مغزی

برخی از عواملی که در ایجاد آتروفی مغز نقش دارند عبارتنداز:

- افزایش سن یا پیری (Aging)

-درد مزمن (Chronic pain)

-آسیب های ضربه ای مغز (Traumatic brain injuries)

-سکته های مغزی (Strokes)

-بیماری زوال عقل (Alzheimer's disease)

-بیماری پارکینسون (Parkinson's disease)

-صرع (Epilepsy)

-فلج مغزی (Cerebral palsy)

-اختلالات خوردن (Eating disorders) و سوء تغذیه (Malnutrition) مانند بی اشتهایی عصبی (Anorexia nervosa)

-بیماری ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس (Multiple sclerosis)

-بیماری هانتینگتون (Huntington's disease)

-عفونت های مغزی (Brain infections) مانند نوروسیفیلیس (Neurosyphilis)

-انسفالیت یا التهاب مخ (Encephalitis)

-ایدز (Acquired immunodeficiency syndrome, or AIDS)

-اختلالات خلقی (Mood disorders) همانند افسردگی (Depression)

-چاقی (Obesity) و اضافه وزن (Overweight)

-بی حرکتی طولانی مدت (Prolonged immobility)

-اعتیاد به الکل (Alcoholism)

-تومورهای مغزی (Brain tumors)

-پرتو درمانی (Radiation therapy) جهت پیشگیری یا درمان تومورها

-شیمی درمانی (Chemotherapy)

-دیابت نوع دو (Type 2 diabetes)

 

 

 

علایم آتروفی مغزی

علایم آتروفی مغزی با توجه به محل ضایعه مغز و علت آن متفاوت است. آسیب بافت مغز به علت آتروفی مغزی می تواند منجر به مشکلات نورولوژیکی و اختلالات شناختی (Cognitive) و یادگیری (Learning) گردد. بسیاری از بیماران در کنترل حرکت، درک مطالب، خواندن و انجام فعالیت های روزمره همانند خوردن و لباس پوشیدن دچار مشکل می شوند.

ضایعه در منطقه گفتار و ناحیه درک کلمات شنیده شده مغز انسان به ترتیب باعث آفازی بروکا (آفازی حرکتی یا بیانی) و آفازی ورنیکه (آفازی حسی) می گردد. اگر آفازی بروکا و ورنیکه همزمان وجود داشته باشد، آفازی کامل (آفازی گلوبال) گفته می شود که در این حالت بیمار هم در بیان کلمات و هم در درک کلمات شنیده شده مشکل خواهد داشت. در موارد سکته های مغزی ناشی از انسداد شریان مغزی میانی (Middle cerebral artery) در نیمکره غالب، احتمال آفازی کامل وجود دارد.

در برخی از بیماران علائمی چون تشنج (Seizures) و دمانس (Dementia) ایجاد می گردد. دمانس عبارت است از مجموعه ای از علایم و نشانه هایی چون اختلال حافظه، توجه و استدلال، اشکال در هماهنگی و فعالیت های روزمره، اختلالات شخصیتی و هیجانی و مشکلات رفتار اجتماعی. بیماری آلزایمر (زوال عقل) شایع ترین علت دمانس است. دمانس عروقی (Vascular dementia) که به هنگام سکته مغزی ایجاد می شود یک نوع شایع دیگری از دمانس محسوب می شود.

 

تشخیص آتروفی مغز

روش های تشخیصی شامل:

-ام آر آی اسکن یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (Magnetic resonance imaging, or MRI scan)

-اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن (Computed tomography scan, or CT scan)

 

درمان آتروفی مغزی

برخی از روش های درمانی جهت کاهش علایم آتروفی مغزی با توجه به نوع اختلال ممکن است در ارتباط با موارد زیر باشند:

-درمان دارویی طبق نظر متخصص مربوطه جهت درمان بیماری اولیه یا کاهش سرعت آسیب مغزی. در این ارتباط، معاینات منظم بیمار جهت بررسی سیر ضایعه مغزی و مشکلات نورولوژیکی ضروری است.

-فیزیوتراپی جهت آموزش تمرینات و بهبود حرکات

-کاردرمانی جهت آموزش فعالیت های روزمره

-گفتاردرمانی در موارد اختلالات تکلم

-حمایت های خانواده جهت فعال نگه داشتن فرد

-حمایت های روحی-روانی

 

اثر تمرینات و فعالیت های فیزیکی بر بافت مغز

تمرینات، فعالیت های فیزیکی و ورزش باعث افزایش حجم یا بافت مغزی در هر ناحیه ای از آن ازجمله لوب های فرونتال، پاریتال، تمپورال و هیپوکامپ (Hippocampus) می گردند. به طور کلی، تمرینات و ورزش علاوه بر افزایش عملکرد روانی (مانند کاهش استرس و افسردگی) و جسمانی فرد( مانند افزایش تعادل، قدرت، تحرک، سلامت قلبی-عروقی، کنترل وزن و فشار خون) در بهبود عملکردهای شناختی (Cognitive functions) هم در افراد جوان و هم در افراد مسن نقش دارند.

معمولا ورزش و فعالیت های فیزیکی از طریق افزایش جریان خون و اکسیژن به مغز، می تواند سبب بهتر شدن فعالیت سلول های مغزی و عملکرد ذهنی گردد. همچنین برخی از تغییرات در مغز درنتیجه تمرینات و فعالیت های بدنی منظم درارتباط با بهبود کارکرد نورونی، افزایش سیناپس های بیشتر و ایجاد عروق خونی جدید یا آنژیوژنز (Angiogenesis) است.

عملکردهای شناختی (Cognitive functions) به عنوان فرآیندهای ذهنی (Mental processes) محسوب می شوند که در ارتباط با تفکر (Thinking)، استدلال (Reasoning)، حافظه (Memory)، یادگیری (Learning)، تصور(Imagining)، توجه (Attention)، زبان (Language)، تصمیم گیری (Decision making) و حل مسئله (Problem solving) هستند.

نویسنده: فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار

*استفاده از مطالب فقط درصورت ذکر منبع وبلاگ یا لینک آن مجاز است.

 

لیست وبلاگ های رسمی من

ویدیوها در آپارات

برچسب‌ها: علت آتروفی مغز چیست, علایم آتروفی مغزی, علایم و تشخیص آتروفی مغزی, اتروفی مغز چیست
+ نوشته شده در سه شنبه سوم تیر ۱۳۹۳ ساعت 23:36 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار  | 

نوروساینس چیست؟

علوم اعصاب یا نوروساینس (به انگلیسی: Neuroscience) دانش مطالعهٔ سامانه عصبی است. به طور سنتی دانش عصب شناسی یکی از شاخه های پزشکی و زیست شناسی می باشد. به هر رو این دانش اکنون یک دانش میان رشته ای است و در واقع با دیگر رشته های دانش مانندشیمی، رایانه، مهندسی، زبان شناسی، ریاضی؛ پزشکی، روان شناسی، فیزیک و فلسفه همکاری دارد.

پرسش هایی مانند، مغز چگونه کار میکند؟ مغز چیست؟ چرا مردم احساسات دارند؟ در حین بروز احساسات، چه تغییراتی در مغز رخ میدهد؟ علت های ریشه ای اختلال های روانی و عصبی چیست؟ در این میدان دانش پاسخ داده می شوند.

دانش عصب شناسی کوششی برای شناخت و درک دستگاه عصبی، شامل مغز، نخاع و سلول های حسی یا نرون ها در سراسر بدن است. این دانش، میدان کمابیش نوینی است که به رشد، ساختار، شیمى، عملکرد و آسیب شناسى دستگاه عصبى مى پردازد. پژوهش ها در زمینه کارکرد عصبى، پیشینه بلندی داشته و بسیاری بنیانگذار این علم را ابن هیثم میدانند. وی در کتاب المناظر، توصیف بسیار دقیقی از مسیر بینایی انسان و نحوه عملکرد آن آورده است.

در قرن 18 نیز فریتسچ و هیتزیک گزارش کردند که تحریک الکتریکى نواحى خاصى از قشر مغز حیوانات باعث حرکت مى گردد. بروکا و ورنیکه نیز پزشکانى بودند که در مطالعات مجزاى خود از طریق کالبد شکافى نشان دادند که آسیب به نواحى خاصى از مغز، با نقایص وآسیب هاى زبانى همراه است. در همان زمان هوجلینگز جکسون اظهار داشت که در کارکردهاى پیچیده اى نظیر درک، زبان و کارهاى اجرایى، نواحى مختلفى از مغز درگیر است (لاندى-اکمن، ٢٠٠٢)

بیماران سکته مغزی، یکی از مهمترین منابع دانش در علوم اعصاب بوده و هستند چرا که با بروز آسیب در قسمتی از مغز، بخشهایی از عملکردهای آن تحت تاثیر قرار گرفته و این فرصت را به محققین داده است تا به ارتباط بین عملکردهای مختلف مغز و مناطق مختلف آن پی ببرند.

منبع:ویکی پدیای فارسی

لیست وبلاگ های رسمی

ویدیوها در آپارات

برچسب‌ها: علوم اعصاب چیست, عصب شناسی چیست, درباره علوم اعصاب, موضوعات علوم اعصاب
+ نوشته شده در سه شنبه سوم تیر ۱۳۹۳ ساعت 19:43 توسط فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار  |