بیماری شریان کرونری (Coronary artery disease or CAD)
یا
بیماری کرونری قلب (Coronary heart disease or CHD)
هنگامی که یک شریان کرونری تنگ یا مسدود باشد آن ناحیه ای از عضله ی قلب که توسط شریان مربوطه خونرسانی می گردید دچار ایسکمی و آزردگی شده و نهایتا منجر به انفارکتوس می گردد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، بیماری کرونری قلب (CHD) زمانی رخ می‌دهد که شریان‌های کرونری قلب توسط رسوب چربی _ آترواسکروز _ تنگ شوند. این حالت سبب ایجاد محدودیت در مقدار خون و اکسیژن لازم قلب می‌شود خصوصاً در هنگام انجام فعالیت های بدنی که تقاضای ماهیچه قلب به آن دو بیشتر است.
۱- نشانه‌های بیماری عروق کرونری قلب چیست؟
مهمترین نشانه بیماری عروق کرونری قلب، آنژین است. این آنژین در نتیجه نرسیدن اکسیژن کافی به ماهیچه قلب می‌باشد که خود ناشی از کاهش جریان خون رگ‌ها است.
آنژین همراه با احساس سنگینی، گرفتگی و یا درد در میانه قفسه سینه است که این احساس ممکن است به بازوان، گردن، چانه، صورت، کمر یا شکم کشیده و یا اینکه فقط این اندام را تحت تأثیر قرار دهد. آنژین بیشتر در هنگام فعالیت به سراغ افراد می‌آید.
مثلاً هنگام دویدن برای اتوبوس، هنگام بازی تنیس یا فوتبال و یا هنگام بالا رفتن از پلکان و سربالایی. این آنژین همچنین ممکن است در یک هوای سرد پس از صرف وعده غذایی سنگین و یا هنگامی که فرد دچار استرس است به سراغ او بیاید. آنژین با استراحت بدنی و یا مصرف دارو فروکش می‌کند.
حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد
متأسفانه برای بسیاری از مردم اولین نشانه‌ای که حاکی از اختلال در عملکرد قلب است، حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد است.
این حمله زمانی صورت می‌گیرد که لخته خون ایجاد شده در شریان‌های کرونری مانع عبور و رسیدن خون لازم به بخشی از ماهیچه قلب می‌شود. درد حمله قلبی غالباً شدید بوده و ممکن است با رودل (سوء هاضمه) اشتباه گرفته شود. ضمناً حمله قلبی مانند آنژین با استراحت فعالیت بدنی فروکش نمی‌کند.
سایر نشانه‌های حمله قلبی عبارتند از:
تعریق، سردردهای خفیف، تهوع و تنگی نفس. این نشانه ها نیز برخلاف آنژین با استراحت تسکین نمی یابند.
۲- تشخیص علائم بیماری:
داشتن نشانه‌های زیر ضرورتاً به معنی مبتلا بودن به بیماری عروق کرونری قلب نیست. چرا که این علائم می‌تواند بی ضرر بوده و یا ناشی از سایر بیماریها باشند. اما در صورت مشاهده این علائم بهتر است به پزشک مراجعه شود.
- تنگی نفس غیرعادی هنگام انجام فعالیت‌های سبک و در هنگام استراحت.
- آنژین، درد قفسه سینه:
داشتن احساس سنگینی و گرفتگی در قفسه سینه هنگامی که فرد مشغول فعالیت و یا دچار استرس و هیجان شده است. همچنین این احساس ممکن است به بازوان، گردن، چانه، صورت، کمر یا شکم نیز کشیده شود.
- ضربان قلب:
داشتن ضربان قلبی سریع و غیرعادی خصوصاً اگر در چندین روز تکرار شود و در هر بار چندین ساعت ادامه پیدا کند.
- غش کردن:
غش کردن به علت نرسیدن اکسیژن کافی به مغز است که دلایل زیادی نیز برای آن وجود دارد. اگرچه غش کردن همیشه نشانه خطرناکی نیست اما بهتر است پزشک خود را از این وضعیت آگاه کنید.
- احتباس مایع بین بافتی که همراه با تورم بافت‌ها است در اصطلاح پزشکی ادم ((oedema: ادم به تجمع غیرعادی مایع بافت‌ها مثلاً بافت‌های مچ و ساق پا، شش‌ها و شکم گفته می‌شود.
اگرچه این تجمع مثلاً در یک روز گرم کاملاً عادی است ولی تورم حاصله از آن در بافت‌ها می‌تواند نشانه‌ای از اختلال در پمپاژ قلب باشد.
- رگه‌های کبودی در ناخن و اطراف لب‌ها سیانوزیس Cyanosis:
ظهور این حالت کبودی می‌تواند به‌علت کمبود شدید اکسیژن در خون باشد.
خستگی:
خستگی نشانه متداولی است که دلایل فراوانی برای آن وجود دارد. مثلاً افسردگی یکی از این دلایل است. ولی در صورت داشتن خستگی غیرعادی خصوصاً زمانی که دلایلش مشخص نیست، باید به پزشک مراجعه کرد.
- درد شدید قفسه سینه که در هنگام استراحت ظاهر می‌شود.
این درد همراه با تعریق، سردرد خفیف، تهوع و تنگی نفس است. این درد که بیشتر از ۱۵ دقیقه طول می کشد می تواند حمله ای قلبی باشد. در این هنگام باید فوراً با اورژانس تماس گرفت تا مراقبت‌های درست به بیمار برسد و آسیب وارده به ماهیچه قلب کمتر شود.
۳- عوامل بیماری عروق کرونری قلب چیست؟
عامل مهم این بیماری آترواسکروز است. آترواسکروز به تراکم رسوب چربی در جداره شریان‌های تغذیه کننده قلب گفته می‌شود.
این تراکم زمانی به‌وجود می‌آید که جداره این شریان‌ها توسط یک لایه نازک رسوب هلیم مانند (آتروم atheroma) پوشانده شود. آتروم خود نیز از لایه‌های پرچرب کلسترول و ضایعات سلولی ساخته می‌شود.
لایه‌های چربی برجستگی‌هایی را در جداره شریان ها ایجاد می کنند که در اصطلاح به آنها پلاک (plaques) گفته می‌شود.
این پلاک ها با تنگ کردن شریان ها احتمال لخته شدن خون را بیشتر می‌کنند.
پلاک‌های در حال رشد مانع رسیدن مواد غذایی به جداره شریان‌ها و سخت شدن این جداره‌ها (تصلب شرایین) می‌شوند.
با سخت شدن جداره‌ها فشار خون بالا می‌رود که خود خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب را افزایش می‌دهد.
بیماری های بیماری کرونر قلب شایع ترین و جدی ترین بیماری مزمن و تهدید کننده زندگی در آمریکا و ایران ست .
عوامل خطرساز اصلی بیماریهای کرونری قلب که سبب بروز آترواسکلروز این عروق می شود ( تصلب شرایین ) به ترتیب عبارتند از : کلسترول بالا ، سیگار ، افزایش فشار خون ، و دیابت شیرین ؛ که تمام آنها قابل کنترل هستند .
در کتاب بیماریهای داخلی هاریسون و بسیاری از تحقیقات انجام شده به طور عمده کلسترول بالت به عنوان اولین علت بروز آترواسکلروز و بیماری کرونر قلب مطرح است .
منبع:سایت پزشکان بدون مرز
طبقه بندی مطالب وبلاگ فیزیوتراپی
Iran