بیماری شریان محیطی
بیماری شریان محیطی (peripheral artery disease or PAD)
بیماری انسدادی شریان محیطی (Peripheral artery occlusive disease or PAOD)
بیماری شریان محیطی بیماریی است که بیشتر به علت آترواسکلروز ایجاد می شود که نتیجه آن انسداد نسبی یا تقریبا کامل شریان مربوطه است. آترواسکلروز به معنای سفت و سخت شدن شریان ها است (تصلب شرایین). این بیماری باعث اختلال در جریان خون شریان های بزرگ یا متوسط به خصوص در اندام تحتانی می گردد و شامل اختلالات انسدادی در شریان های آئورت، کروناری و مغزی نیست.
تصویر زیر:
بیماری شریان محیطی به علت ایجاد ایسکمی می تواند باعث درد، اختلالات حسی، خستگی و ضعف عضلانی در اندام مربوطه (بیشتر در اندام های تحتانی) بر اساس شریان درگیر گردد.یکی از علایم مهم این بیماری، لنگش متناوب (Intermittent claudication) است که به هنگام فعالیت و راه رفتن فرد سبب درد، مشکلات حسی، ضعف و خستگی عضلانی می گردد و با توقف، ایستادن یا استراحت کاهش می یابد (لنگش عروقی).
نوعی از لنگش متناوب در بیمارانی که داری تنگی کانال نخاعی (Spinal canal stenosis) هستند نیز ایجاد می گردد که در این بیماران، درد و اختلالات حسی در اندام های تحتانی (به عنوان مثال در ناحیه ساق پاها) به هنگام ایستادن و راه رفتن افزایش ولی با نشستن یا خم کردن ستون فقرات کاهش می یابد.
علایم و نشانه ها
اگر شدت بیماری یا انسداد خیلی کم باشد، معمولا بیماران بدون علامت هستند ولی اگر میران انسداد بیشتر گردد، لنگش متناوب (لنگش عروقی) ایجاد می شود که شدت آن نیز ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. با افزایش انسداد، احتمال درد در حالت استراحت، نکروز و گانگرن اندام نیز وجود دارد.
از علایم دیگر به خصوص در موارد شدید بیماری، کاهش دمای پوست در اندام درگیر است. همچنین ممکن است نبض بیمار در عضو مبتلا دچار اختلال گردد (کاهش یا قطع نبض).
عوامل خطر
برخی از عواملی که در تسریع روند آترواسکلروز نقش دارند و باعث پیشرفت بیماری می گردند می تواند در ارتباط با موارد زیر باشد:
*افزایش سن (پیری)
*افزایش میزان کلسترول
*دیابت
*سیگار
*افزایش فشار خون
تشخیص
تشخیص بیماری شریان محیطی ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
*آرتریوگرافی
*سونوگرافی داپلر
*آنژیوگرافی با رزونانس مغناطیسی
*آنژیوگرام معمولی ازطریق کاتتر
*سی تی اسکن آنژیوگرام
درمان
درمان بیماری شریان محیطی ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
*کنترل چربی خون
*کنترل قند خون
*درمان بیماری اولیه همانند دیابت
*کنترل فشار خون
*کاهش چاقی
*پرهیزاز مصرف الکل
*درمان دارویی طبق نظر متخصص مربوطه (به عنوان مثال داروهایی جهت کاهش کلسترول یا استفاده از داروهای ضد پلاکتی)
*برنامه ورزشی کنترل شده
*آنژیوپلاستی که ممکن است ازطریق بالون یا قراردادن استنت در ناحیه درگیر صورت گیرد
شکل زیر:
*استفاده از یک سیاهرگ یا رگ مصنوعی ازطریق جراحی در بالا و پایین قسمت درگیر (بایپس)
نویسنده مقاله: فیزیوتراپیست ابراهیم برزکار
منبع شکل:
https://myhealth.alberta.ca
http://www.nhlbi.nih.gov
موضوعات وبلاگ فیزیوتراپی:
مقالات حرکت شناسی (کینزیولوژی)
مقالات سیستم عضلانی-اسکلتی، بیماری ها و اختلالات مربوطه
مقالات شکستگی استخوانها و جراحی های ارتوپدی
مقالات روماتولوژی (شامل اصطلاحات،اختلالات و بیماریهای روماتیسمی و روماتیسم خارج مفصلی)
مقاله های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (cns & pns)
مقالات سیستم عصبی، بیماریها و اختلالات مربوطه
مقالات سیستم تنفسی، بیماریها و اختلالات مربوطه
مقاله های سیستم حسی، درد و موضوعات آن
مقالات سیستم عروقی، بیماریها و اختلالات مربوطه
مروری بر آناتومی سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی ازطریق تصاویر
اخبار کنگره ها و سمینارهای فیزیوتراپی
مهمترین اخبار دکترای حرفه ای فیزیوتراپی
مقالات ورزش و تغذیه (شامل موضوعات تحرک و فعالیت بدنی،تغذیه صحیح،چاقی،اضافه وزن،کنترل وزن و غیروه)
مقالات قلب و عروق (شامل مفاهیم، اختلالات و مقاله های آموزشی)
طبقه بندی مطالب بر اساس ناحیه بدن
مقالات لگن، مفصل هیپ و ناحیه ران